1. Kinh tế học

Ép giá (Price squeezing) là gì? Cách thức doanh nghiệp ép giá

Mục Lục

Ép giá (Price squeezing)

Ép giá trong tiếng Anh là Price squeezing.

Ép giá là một loại hợp đồng hạn chế cạnh tranh trong đó các doanh nghiệp sáp nhập theo chiều dọc tìm cách gây phương hại tới những đối thủ cạnh tranh không chịu sáp nhập.

Cách thức doanh nghiệp ép giá

Sự ép giá xảy ra khi các doanh nghiệp sáp nhập sản xuất cả nguyên liệu và hàng hóa cuối cùng, trong khi các doanh nghiệp không sáp nhập chỉ sản xuất hàng hóa cuối cùng và phải dựa vào nguồn cung về nguyên liệu từ các doanh nghiệp sáp nhập. 

Trong những trường hợp như vậy, các doanh nghiệp sáp nhập thỏa thuận với nhau là sẽ bán hàng cho các doanh nghiệp không sáp nhập với mức giá cao hơn và bán hàng hóa cuối cùng với giá thấp hơn, làm cho các doanh nghiệp này chỉ thu được mức lợi nhuận thấp hoặc thua lỗ.

Nếu doanh nghiệp sáp nhập sản xuất cả nguyên liệu và hàng hóa cuối cùng, còn các doanh nghiệp không sáp nhập chỉ sản xuất nguyên liệu và phụ thuộc vào các doanh nghiệp sáp nhập về thị trường tiêu thụ, thì các doanh nghiệp sáp nhập có thể buộc các doanh nghiệp không sáp nhập bán nguyên liệu cho mình với giá thấp hơn giá mua của các doanh nghiệp sáp nhập. 

Thủ đoạn này cũng làm cho các doanh nghiệp không sáp nhập chỉ thu được mức lợi nhuận thấp hoặc thua lỗ. (Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Lí thuyết về ép giá không tương thích với bộ luật chống độc quyền hiện nay và phân tích kinh tế học. Sự ép giá bởi một công ty thiếu sức mạnh thị trường có thể không tới đến mức vi phạm luật chống độc quyền vì nó không có cơ hội làm giảm phúc lợi của người tiêu dùng. Hơn nữa, luật chống độc quyền liên quan đến quá trình cạnh tranh, chứ không phải kết quả cuối cùng của nó.

Việc một công ty không có khả năng duy trì hoạt động kinh doanh là không liên quan vì đây là vấn đề của luật chống độc quyền trừ khi hành vi đó khiến công ty rời khỏi thị trường cũng gây hại cho quá trình cạnh tranh. (Tài liệu tham khảo: criterioneconomics.com)

Thuật ngữ khác