OpenAI gọi vốn kỷ lục – Bong bóng hay cuộc cách mạng?
Hàng tỉ đô la Mỹ tiếp tục được rót vào làn sóng AI tạo sinh
Hôm 2-10, OpenAI - nhà sản xuất ứng dụng AI ChatGPT thông báo đã hoàn thành thêm một vòng gọi vốn, huy động được 6,6 tỉ đô la Mỹ từ các nhà đầu tư. Kết quả này đã đẩy định giá của công ty lên một con số đáng kinh ngạc là 157 tỉ đô la, qua đó củng cố vị trí của OpenAI trong nhóm những công ty tư nhân giá trị nhất thế giới.
Vòng gọi vốn thu hút nhiều nhà đầu tư nổi bật, như Microsoft và Nvidia. Trong đó, Microsoft là doanh nghiệp hậu thuẫn mạnh nhất cho OpenAI từ trước đến nay. Các quỹ đầu tư mạo hiểm như Thrive Capital, Khosla Ventures, Altimeter Capital, Fidelity, SoftBank và Công ty đầu tư quốc gia MGX của Abu Dhabi cũng tham gia.
Thrive Capital thậm chí còn cam kết rót thêm 1 tỉ đô la trong nửa năm tới nếu OpenAI đạt chỉ tiêu về doanh thu. Theo Wall Street Journal, một tên tuổi lớn khác là Apple trước đó cũng dự định đầu tư vào OpenAI, nhưng sau đó đã rút lui.
Vòng gọi vốn diễn ra đúng thời điểm OpenAI đang trải qua giai đoạn tái cấu trúc và thay đổi lãnh đạo. Hãng cho biết vẫn theo đuổi trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI), nhằm phát triển các hệ thống vượt trí thông minh của con người. OpenAI sẽ thương mại hóa và nỗ lực đạt được lợi nhuận.
Danh tiếng và định giá của OpenAI đã tăng chóng mặt trong hai năm gần đây, sau khi hãng ra mắt ứng dụng ChatGPT. Hiện tại, chatbot này có 250 triệu người dùng thường xuyên mỗi tuần. Định giá của OpenAI cũng tăng từ 14 tỉ đô la Mỹ năm 2021 lên 157 tỉ đô la, trong khi doanh thu của hãng dự kiến sẽ tăng từ 0 lên 3,6 tỉ đô la trong năm nay, vượt xa kỳ vọng ban đầu, và có thể hướng tới con số 11,6 tỉ đô la trong năm tới.
Vòng gọi vốn mới cũng cho thấy niềm tin mãnh liệt của giới đầu tư vào tiềm năng lợi nhuận trong tương lai của OpenAI. Trước đó, hồi tháng 5, xAI - công ty khởi nghiệp của tỉ phú Elon Musk cho biết đã huy động được 6 tỉ đô la từ vòng gọi vốn Series B do Andreessen Horowitz, Sequoia Capital và các nhà đầu tư khác ủng hộ.
Brendan Burke, nhà phân tích công nghệ mới nổi cao cấp tại PitchBook, đánh giá các vòng gọi vốn thu về hàng tỉ đô la này cho thấy, “các công ty vẫn tìm kiếm được nguồn vốn tài trợ cần thiết để duy trì tính cạnh tranh cho các nỗ lực phát triển các công nghệ tiên phong với phần cứng mới nhất”.
Những lo ngại về nguy cơ bong bóng
Tuy nhiên, nhiều ý kiến thận trọng hơn lại tỏ ra lo ngại về triển vọng lợi nhuận vẫn chưa có gì rõ ràng mà công nghệ AI có thể đem lại. OpenAI được dự báo sẽ ghi nhận khoản lỗ lên tới 5 tỉ đô la trong năm nay. Điều này làm dấy lên những lo ngại về một bong bóng AI đang ngày càng phình to và có thể nổ tung bất kỳ lúc nào.
“Chúng ta đang ở trong một bong bóng, khi tất cả các nhà cung cấp đều chạy quanh và luôn nói rằng bạn phải triển khai công nghệ AI để thực hiện một động thái chuyển đổi kỹ thuật số mới nhất”, nhà phân tích công nghệ độc lập Rob Enderle của Enderle Group đánh giá về công nghệ AI tạo sinh. “Tôi dự đoán giai đoạn tồi tệ này sẽ kéo dài trong 2-3 năm tới, trước khi mọi thứ đi vào ổn định”.
Theo ông Enderle, nhiều nhà đầu tư đang không thực sự hiểu rõ công nghệ AI tạo sinh và thị trường cần thiết để công nghệ này phát triển vẫn chưa thực sự xuất hiện. Ông cũng cho rằng các nhà đầu tư đang đổ tiền vào các công ty AI tạo sinh với quan niệm sai lầm rằng chúng ta đang tiến gần đến công nghệ có thể khiến máy tính suy nghĩ theo cách của con người, tức là trí tuệ nhân tạo tổng quát - thứ nhiều khả năng sẽ không xuất hiện trước năm 2030.
Những gã khổng lồ trong ngành công nghệ như Amazon, Google, Meta và Microsoft vẫn đang nhiệt thành ủng hộ công nghệ AI tạo sinh, khi thiết lập các quan hệ đối tác và tung ra các sản phẩm để đẩy nhanh quá trình ứng dụng AI. Các công ty thậm chí sẵn sàng vung tiền để cung cấp các tính năng đôi khi vẫn còn có lỗi, và hiện đang khiến họ tốn kém chi phí nhiều hơn so với số tiền họ thu được từ người dùng.
Theo Bloomberg, Microsoft, Amazon, Google và các công ty công nghệ lớn có thể cùng nhau tăng chi tiêu vốn lên khoảng 200 tỉ đô la trong năm 2025, qua đó đưa mức tăng chi tiêu vốn trung bình trong giai đoạn 2024-2025 lên gấp 3 lần mức trung bình của giai đoạn 2020-2023. Nhu cầu về AI tạo sinh đang thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu đầu tư cho các trung tâm dữ liệu và các công ty khởi nghiệp công nghệ.
Các khoản đầu tư lớn vào các công ty như OpenAI cho thấy các tập đoàn Big Tech sẵn sàng “đặt niềm tin vào một công ty đang phải đối mặt với tình trạng thua lỗ đáng kể”, nhà phân tích Grace Harmon của Emarketer đánh giá về vòng gọi vốn vừa qua của OpenAI. Bà cho biết “có một nỗi sợ dai dẳng trong các tập đoàn này về việc sẽ bị tụt lại nếu đầu tư không đủ mạnh tay vào AI. Do vậy, họ vẫn hành động ngay cả khi khoản đầu tư không được đảm bảo sẽ mang lại lợi nhuận”.
“Các nhà đầu tư hiện vẫn không chắc chắn về đích đến, nhưng mọi người đều nhảy lên thuyền và không ai trong số họ muốn mình là người bị bỏ lại phía sau”, chuyên gia Enderle nhận định. “Tuy nhiên, những làn sóng như vậy có thể kết thúc một cách tồi tệ”.
Cán cân giữa rủi ro và cơ hội
Dan Ives, một nhà phân tích của Wedbush Securities, và cũng là một trong những người đặt niềm tin lớn nhất vào tầm quan trọng của AI tạo sinh trong giới đầu tư Phố Wall, đã so sánh sự xuất hiện của ChatGPT với “khoảnh khắc xuất hiện của iPhone”. Ông dự báo, công nghệ AI tạo sinh sẽ thu hút 1.000 tỉ đô la đầu tư trong ba năm tới.
“Một cuộc cách mạng AI không chỉ đang ở ngưỡng cửa của chúng ta mà còn đang tích cực định hình tương lai của thế giới công nghệ”, ông Ives nói sau đợt huy động vốn lịch sử của OpenAI.
Hiện tại, phần lớn giới đầu tư Phố Wall vẫn đang kiên định như Ives, và điều này đã góp phần đưa giá cổ phiếu của những gã khổng lồ công nghệ đang tham gia cuộc đua AI lên mức kỷ lục, kể từ sau màn xuất hiện bùng nổ của ChatGPT vào cuối năm 2022. Nvidia, gã khổng lồ về chip AI, đã nhanh chóng trở thành công ty lớn nhất thế giới theo định giá thị trường trong cơn sốt trên thị trường chứng khoán hồi tháng 6.
Ngay cả khoản lỗ dự kiến lên tới 5 tỉ đô la của OpenAI trong năm nay cũng không khiến giới đầu tư chùn bước. Ban lãnh đạo hãng đã nói với các nhà đầu tư rằng nỗi đau này sẽ không kéo dài và doanh thu của công ty sẽ tăng theo cấp số nhân, đạt mức khổng lồ 100 tỉ đô la vào năm 2029.
Một câu hỏi được nhiều người đặt ra là liệu người tiêu dùng có sẵn sàng trả tiền cho các dịch vụ AI tạo sinh ChatGPT của OpenAI hay CoPilot của Microsoft hay không? Theo các nhà phân tích, hiện tại, các mô hình kinh doanh dựa trên công nghệ AI tạo sinh đang gặp rất nhiều khó khăn, vì chi phí cho các trung tâm dữ liệu và năng lực tính toán vẫn đang lấn át doanh thu.
Tuy nhiên, nhà phân tích Carolina Milanesi của Creative Strategies, người luôn phản đối ý tưởng về bong bóng AI, lại cho rằng: “Mục đích sử dụng các dịch vụ AI tạo sinh của người tiêu dùng sẽ không chỉ giới hạn ở việc làm thơ. Chúng sẽ trở thành một phần trong cuộc sống của chúng ta và chúng ta sẽ cần dựa rất nhiều vào chúng”.
Theo bà Milanesi, không nên cho rằng, ngành công nghệ đang chạy theo AI tạo sinh một cách mù quáng. “Không nên quá lo ngại về việc bong bóng sẽ vỡ khiến mọi người đều thiệt hại”, bà Milanesi cho biết. “Đây là một tình huống giống như thuyết tiến hóa của Darwin, khi những gì mạnh mẽ nhất sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển”.
Trong khi đó, Chủ tịch OpenAI Bret Taylor thừa nhận rằng, những gì đang diễn ra trong làng công nghệ hiện nay có thể được coi là một bong bóng, tương tự như bong bóng dot-com từng diễn ra cuối thập niên 1990.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng, hầu hết các công ty công nghệ hàng đầu hiện nay như Amazon hay Google đều được thành lập trong thời kỳ đó. “Phần lớn lợi nhuận trên thị trường chứng khoán trong 30 năm qua ít nhiều đến từ các công ty kỹ thuật số được tạo ra trong giai đoạn bong bóng dot-com”.
Do vậy, theo ông Taylor, thị trường không có lý do gì phải quá lo ngại. “Những điều tương tự hoàn toàn có thể xảy ra với AI. Sau này chúng ta có thể nhìn lại và cười nhạo về một số sự phóng đại, đầu tư quá mức, nhưng tôi tin tưởng rằng, chúng ta sẽ có những công ty tiêu dùng ngàn tỉ đô la có thể ra đời từ làn sóng đầu tư này”.
Nguồn: AFP, Business Insider, Quartz, Reuters, Bloomberg
Lạc Diệp
Tin khác
