1. Kinh doanh

Ông chủ Tập đoàn Tata Ấn Độ qua đời ở tuổi 86

Các dự án yêu thích của ông tại Tata Motors bao gồm Indica - mẫu ô tô đầu tiên được thiết kế và chế tạo tại Ấn Độ. ẢNH: Reuters

Ông Tata, người điều hành tập đoàn trong hơn 20 năm với tư cách là chủ tịch, đã phải trải qua quá trình chăm sóc đặc biệt tại một bệnh viện ở Mumbai, hai nguồn tin hiểu rõ tình hình sức khỏe của ông cho biết với Reuters vào ngày 9//10.

Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành kiến trúc tại Đại học Cornell, ông trở về Ấn Độ và vào năm 1962 bắt đầu làm việc cho tập đoàn mà ông cố của ông đã thành lập gần một thế kỷ trước.

Ông đã làm việc tại một số công ty của Tata, bao gồm Telco, hiện là Tata Motors Ltd, cũng như Tata Steel Ltd, sau đó tạo dựng dấu ấn của mình bằng cách xóa bỏ các khoản lỗ và tăng thị phần tại đơn vị tập đoàn National Radio & Electronics Company.

Năm 1991, ông nắm quyền điều hành tập đoàn khi chú của ông là JRD Tata từ chức - việc chuyển giao quyền lực diễn ra ngay khi Ấn Độ bắt tay vào các cuộc cải cách triệt để, mở cửa nền kinh tế với thế giới và mở ra kỷ nguyên tăng trưởng cao.

Trong một trong những bước đi đầu tiên của mình, ông Ratan Tata đã tìm cách kiềm chế quyền lực của một số giám đốc công ty thuộc Tập đoàn Tata, thực thi độ tuổi nghỉ hưu, thăng chức cho những người trẻ tuổi vào các vị trí cấp cao và tăng cường quyền kiểm soát đối với các công ty.

Ông thành lập công ty viễn thông Tata Teleservices vào năm 1996 và đưa công ty CNTT Tata Consultancy Services, nguồn thu nhập chính của tập đoàn, lên sàn vào năm 2004.

Nhưng để phát triển đúng cách, nhóm đã quyết định cần phải mở rộng ra ngoài bờ biển Ấn Độ. Ông cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Trường Kinh doanh Sau đại học Stanford năm 2013: "Đó là cuộc tìm kiếm sự tăng trưởng và thay đổi các nguyên tắc cơ bản để nói rằng chúng tôi có thể tăng trưởng thông qua các vụ mua lại mà trước đây chúng tôi chưa từng làm".

Tập đoàn này đã mua công ty trà Tetley của Anh vào năm 2000 với giá 432 triệu đô la Mỹ và nhà sản xuất thép Corus của Anh-Hà Lan vào năm 2007 với giá 13 tỷ đô la Mỹ, vào thời điểm đó đây là thương vụ thâu tóm một công ty nước ngoài lớn nhất của một công ty Ấn Độ.

Sau đó, Tata Motors đã mua lại các thương hiệu ô tô hạng sang của Anh là Jaguar và Land Rover từ Ford Motor Co vào năm 2008 với giá 2,3 tỷ đô la Mỹ.

Các dự án đáng chú ý của ông tại Tata Motors bao gồm Indica - mẫu xe đầu tiên được thiết kế và chế tạo tại Ấn Độ - cũng như Nano, được coi là mẫu xe rẻ nhất thế giới. Ông đã đóng góp bản phác thảo ban đầu cho cả hai mẫu xe.

Indica là một thành công về mặt thương mại. Tuy nhiên, Nano, với mức giá chỉ 100.000 rupee và là đỉnh cao của giấc mơ sản xuất một chiếc xe giá cả phải chăng cho đại chúng Ấn Độ của ông Ratan Tata, đã bị tổn hại bởi các vấn đề an toàn ban đầu và tiếp thị vụng về. Nó đã bị ngừng sản xuất 1 thập kỷ sau khi ra mắt.

Là một phi công được cấp phép thỉnh thoảng lái máy bay của công ty, ông Ratan Tata chưa bao giờ kết hôn và được biết đến với tính cách điềm tĩnh, lối sống tương đối khiêm tốn và hoạt động từ thiện.

Khoảng 2/3 vốn cổ phần của Tata Sons, công ty mẹ của tập đoàn, được nắm giữ bởi các quỹ từ thiện.

Sự lãnh đạo của ông tại Tata không phải là không gây tranh cãi - đáng chú ý nhất là cuộc đấu đá công khai gay gắt sau khi công ty này phế truất ông Cyrus Mistry, một người con của gia tộc tỷ phú Shapoorji Pallonji, khỏi vị trí Chủ tịch Tata Sons vào năm 2016.

Tập đoàn Tata cho biết ông Mistry đã không thể vực dậy các doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả, trong khi ông Mistry cáo buộc ông Ratan Tata, chủ tịch danh dự của tập đoàn, đã can thiệp và tạo ra một trung tâm quyền lực thay thế tại tập đoàn.

Sau khi rời khỏi Tập đoàn Tata, ông Ratan Tata được biết đến là nhà đầu tư nổi tiếng vào các công ty khởi nghiệp của Ấn Độ, hỗ trợ rất nhiều công ty bao gồm công ty thanh toán kỹ thuật số Paytm, Ola Electric, một đơn vị của công ty gọi xe Ola và nhà cung cấp dịch vụ gia đình và làm đẹp Urban Company.

Trong số nhiều giải thưởng của mình, ông đã nhận được Padma Vibhushan, giải thưởng dân sự cao thứ hai của Ấn Độ, vào năm 2008 vì những đóng góp đặc biệt và xuất sắc trong thương mại và công nghiệp.

Ánh Vân

Tin khác