1. Kinh doanh

Mô hình công ty 0 nhân viên

Trong buổi cà phê sáng đầu tuần, tôi và người bạn thân tình cờ nói về một xu hướng mới: Outsourcing và làm việc từ xa (work from home - WFH), còn gọi là “công ty 0 nhân viên”. Bạn tôi hỏi: “Sao hôm nay thảnh thơi thế?”. Tôi chia sẻ rằng, gần đây tôi đã quyết định áp dụng triệt để mô hình công ty 0 nhân viên.

Xu hướng làm việc sau đại dịch

Trước đại dịch Covid -19, làm việc từ xa không được nhiều nhà quản lý khuyến khích vì họ lo ngại về hiệu quả. Tuy nhiên, đợt dịch đã buộc các doanh nghiệp phải thay đổi tư duy. Các khảo sát gần đây cho thấy nhân viên làm việc từ xa có thể đạt được hiệu quả công việc tương đương, thậm chí cao hơn khi làm việc tại văn phòng. Theo dự báo của Forbes, đến năm 2025, khoảng 70% lực lượng lao động sẽ làm việc từ xa ít nhất 5 ngày mỗi tháng.

Dịch Covid-19 không chỉ thay đổi cách làm việc mà còn thay đổi nhận thức của cả người lao động lẫn nhà quản lý. Một khảo sát của Garter cho thấy 74% doanh nghiệp có kế hoạch chuyển đổi nhân viên sang làm việc từ xa vĩnh viễn sau khi khủng hoảng Covid-19 kết thúc. Xu hướng này không chỉ là giải pháp tạm thời mà đang dần trở thành một chiến lược dài hạn.

Thêm vào đó, nghiên cứu từ Cushman & Wakefield dự đoán rằng, nhu cầu về không gian văn phòng sẽ giảm mạnh. Đến năm 2030, có thể sẽ có khoảng 1,1 tỷ feet vuông văn phòng bị bỏ trống, tăng 55% so với trước đại dịch. Tại Việt Nam, từ đầu năm 2024, chúng ta đã chứng kiến làn sóng trả mặt bằng từ các công ty lớn đến vừa và nhỏ, trong bối cảnh nền kinh tế gặp khủng hoảng kéo dài.

Theo một khảo sát của PwC Việt Nam, Gen Z - lực lượng lao động trẻ - đang tích cực đón nhận các phương thức làm việc linh hoạt. 80% Gen Z dự đoán làm việc từ xa sẽ trở thành tiêu chuẩn mới, và 57% cảm thấy họ làm việc hiệu quả hơn tại nhà. Làn sóng làm việc từ xa đã trở thành điều tất yếu, và đây chính là sự thay đổi ngoạn mục trong cách doanh nghiệp sử dụng người lao động.

Khi dịch chuyển sang mô hình thuê bên ngoài, tất cả đều được đánh giá qua kết quả công việc: Bàn giao sản phẩm và nhận chi phí.

Lợi cả đôi đường

Công ty của chúng tôi hoạt động trong lĩnh vực truyền thông và sản xuất nội dung. Mô hình thuê ngoài và làm việc từ xa không phải là điều mới mẻ. Chúng tôi đã áp dụng nó từ hơn 10 năm trước, chứ không chỉ sau đại dịch Covid-19. Dù vậy, trước đây vẫn còn tồn tại sự phức tạp về tổ chức nhân sự: Các đội nhóm vẫn phải làm việc tại chỗ và tuân thủ những quy định như chấm công, nghỉ phép. Điều này đôi khi tạo ra sự căng thẳng và lãng phí thời gian không cần thiết.

Khi dịch chuyển sang mô hình làm việc từ xa hoặc thuê ngoài, mọi thứ trở nên đơn giản hơn nhiều. Tất cả đều được đánh giá qua kết quả công việc: Bàn giao sản phẩm và nhận chi phí. Nhân viên có toàn quyền kiểm soát thời gian của mình mà không bị ràng buộc bởi các thủ tục hành chính rườm rà. Điều này không chỉ giúp người lao động cảm thấy tự do hơn mà còn giúp nhà quản lý tối ưu hóa chi phí và thời gian.

Xu hướng các bạn trẻ ngày nay thích tự do, nhận hợp đồng theo từng công việc rồi làm việc ở quán cà phê hoặc ở nhà. Ảnh minh họa

Một trong những lợi ích lớn nhất của mô hình “công ty 0 nhân viên” là giảm thiểu chi phí. Thay vì thuê một văn phòng lớn, doanh nghiệp có thể chuyển sang sử dụng văn phòng nhỏ hoặc thuê văn phòng theo ngày. Không cần đầu tư trang thiết bị và các khoản chi phí về bảo hiểm, phúc lợi, tiền nghỉ phép cũng không còn là gánh nặng. Chữ ký điện tử và công cụ quản lý trực tuyến giúp bạn hoàn toàn không cần đến đội ngũ hành chính thường trực.
Tài chính hiệu quả - làm chủ thời gian

Đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, mô hình này là một giải pháp tối ưu, đặc biệt trong các ngành như truyền thông, công nghệ, bán hàng online, tài chính và marketing. Thuê nhân sự làm việc từ xa giúp doanh nghiệp giảm chi phí và dễ dàng đánh giá hiệu quả của từng cá nhân. Không cần phải trải qua các vòng phỏng vấn phức tạp hay cam kết lâu dài, bạn chỉ cần theo dõi kết quả công việc để đưa ra quyết định.

Đối với các doanh nghiệp đã hoạt động theo mô hình cũ, việc chuyển đổi có thể gặp khó khăn ban đầu, nhưng cuối cùng mục tiêu vẫn là cung cấp sản phẩm tốt nhất với chi phí tối ưu. Và mô hình "công ty 0 nhân viên" chính là chìa khóa cho sự cạnh tranh và phát triển bền vững.

Bà Trần Thu Nguyệt - Giám Đốc Công ty TNHH Truyền Thông Xin Chào Việt Nam: Doanh nghiệp duy trì hiệu suất, nhân viên tự do hơn

Tôi nhận thấy mô hình công ty 0 nhân viên mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Đầu tiên, nó giúp tiết kiệm chi phí, bởi vì không cần phải trả lương, bảo hiểm và các chi phí khác liên quan đến nhân viên, từ đó có thể đầu tư nhiều hơn vào công nghệ và phát triển sản phẩm. Thứ hai, tôi có thể tăng cường tự động hóa bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), phần mềm quản lý và robot, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và cung cấp dịch vụ.

Ngoài ra, khả năng mở rộng cũng là một ưu điểm nổi bật. Tôi có thể dễ dàng mở rộng quy mô mà không gặp phải những vấn đề về quản lý nhân sự. Hơn nữa, mô hình này cho phép tôi linh hoạt trong vận hành, có khả năng thay đổi nhanh chóng để thích ứng với thị trường.

Thêm vào đó, xu hướng chuyển sang mô hình công ty 0 nhân viên còn phản ánh sự thay đổi trong cách mà xã hội nhìn nhận về công việc và sự nghiệp. Ngày nay, nhiều người tìm kiếm sự linh hoạt hơn trong công việc và có xu hướng ủng hộ các mô hình làm việc từ xa. Mô hình này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hiệu suất mà còn cho phép nhân viên tự do hơn trong việc quản lý thời gian và không gian làm việc của họ.

(*) CEO Public Media

Bùi Thị Tố Nga (*)

Tin khác