Google, Meta, Apple đối mặt rủi ro và thuận lợi gì khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ? (phần 2)
Luật chống độc quyền: “Hầu hết những quả chín đã được hái”
Các vụ kiện chống độc quyền đã được tiến hành với Big Tech như Apple, Google, Meta Platforms và Amazon. Thông thường, không có nhiều tân Tổng thống Mỹ có thể hoặc sẽ làm gì để thay đổi những vụ kiện hiện tại này, theo George Hay - chuyên gia chống độc quyền và giáo sư luật tại Đại học Cornell (Mỹ).
"Rất hiếm khi ở cấp Tổng thống, có bất kỳ nỗ lực nào nhằm tác động đến tiến trình của các vụ kiện đã được đệ trình. Chúng phụ thuộc vào thẩm phán, tòa án, các luật sư tiến hành từng vụ kiện. Rất hiếm khi một chính quyền chủ động tác động trực tiếp vào các vụ kiện chống độc quyền", George Hay nhận định.
George Hay cho biết, trong khi hầu hết Tổng thống Mỹ không can thiệp vào các vụ kiện đang diễn ra, “Trump là một trường hợp hơi bất thường”. Tuy nhiên, George Hay không thể nghĩ ra "bất kỳ lý do nào khiến ông ấy can thiệp vào các vụ án đã được đệ trình".
Dù không có nhiều thay đổi với các vụ án chống độc quyền hiện tại, ông Trump có thể thực hiện cách tiếp cận ít quyết liệt hơn về việc thực thi luật chống độc quyền so với bà Kamala Harris, theo George Hay.
Ngoài ra, George Hay cho biết "hầu hết những quả chín đã được hái", nghĩa là không có nhiều vụ án chống độc quyền mới có thể được đệ trình chống lại các hãng công nghệ lớn nhất.
Một yếu tố có thể thay đổi tình hình là người mà ông Trump bổ nhiệm làm Trợ lý Tổng chưởng lý dẫn đầu bộ phận chống độc quyền.
George Hay nói nếu Trump bổ nhiệm một luật sư hành nghề có kinh nghiệm, "ngay cả khi người đó tương đối bảo thủ, tôi không nghĩ mọi thứ sẽ thay đổi nhiều".
"Những thay đổi mà chúng ta đã quan sát thấy trong lịch sử là khi đảng Cộng hòa bổ nhiệm một học giả, đó là lúc bạn thấy có một số thay đổi mang tính cách mạng", ông nói thêm.
Song nhìn chung, George Hay cho rằng không có nhiều khả năng xảy ra thay đổi lớn nào trong lĩnh vực chống độc quyền dưới chính quyền thứ hai của ông Trump.
"Vì vậy, nếu có quan điểm rất mạnh mẽ về chống độc quyền, tôi có thể ngủ ngon vào ban đêm bất kể ai được bổ nhiệm. Lý do bởi đó là một hệ thống có luật pháp, tòa án, con người và hầu hết mọi thứ sẽ không thay đổi", chuyên gia Đại học Cornell nhận định.
Đảng Cộng hòa trước đây “thân thiện hơn với việc sáp nhập”
George Hay dự kiến "sẽ có nhiều vụ sáp nhập lớn hơn được đề xuất dưới thời Trump". Trong khi Dan Romanoff, nhà phân tích nghiên cứu cổ phiếu cao cấp tại hãng Morningstar, cho rằng ông Trump ít có khả năng phản đối các thương vụ lớn.
Các hướng dẫn sáp nhập tích cực hơn đã được đưa ra dưới thời Tổng thống Joe Biden vào năm 2023. Giờ đây, dưới thời ông Trump, "những hướng dẫn đó sẽ bị xóa bỏ và sẽ được thay thế", George Hay cho biết. Song dù sao, các hướng dẫn mới sẽ không có nhiều tác động đến các hãng công nghệ lớn nhất, theo George Hay.
Anna Rathbun, Giám đốc đầu tư tại công ty dịch vụ chuyên nghiệp CBIZ, nói với Insider rằng hoạt động M&A (sáp nhập & mua lại) đã ở mức thấp trong hai năm qua do lãi suất thấp, không phải do thái độ thù địch từ chính quyền Biden.
Quan niệm cho rằng đảng Cộng hòa thân thiện với doanh nghiệp hơn có thể không hoàn toàn chính xác. Anna Rathbun lưu ý rằng chính quyền Trump đầu tiên đã kiện để ngăn chặn việc sáp nhập giữa AT&T và Time Warner.
Dù chính quyền Cộng hòa thường được coi là thân thiện với doanh nghiệp hơn, Chris Walton (cựu Giám đốc điều hành Target) cho biết điều đó có thể không đơn giản như vậy dưới thời Trump.
“Nó có thể thay đổi tùy theo xu hướng tại thời điểm mà chính quyền của Trump muốn tập trung, hoặc người mà ông muốn ưu tiên”, Chris Walton nói.
Việc hạn chế visa H1-B có thể gây tổn hại đến lợi thế cạnh tranh của Mỹ
Trump đã đưa ra lời hứa mạnh mẽ về việc thắt chặt nhập cư trong chiến dịch tranh cử năm 2024. Giờ đây khi ông là Tổng thống Mỹ, điều đó có thể ảnh hưởng đến lĩnh vực công nghệ đang thiếu nhân lực và phụ thuộc vào visa H-1B trong bối cảnh cuộc chiến tuyển dụng AI đang diễn ra.
Anna Rathbun nói rằng các mối lo ngại về an ninh quốc gia rất khác so với khi ông Trump muốn hạn chế visa H1-B trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. "Song đồng thời, chúng ta đang thiếu hụt lao động", bà nói thêm.
Các chuyên gia lo ngại rằng nếu visa H1-B bị hạn chế dưới thời chính quyền Trump thứ hai, Mỹ có thể mất đi lợi thế cạnh tranh trên trường thế giới.
"Bạn cấm xuất khẩu chip để bảo vệ lợi thế cạnh tranh, nhưng đồng thời lại hạn chế visa cho lao động tài năng từ nước ngoài vì có thể làm mất đi nguồn nhân lực chất lượng cao cần thiết để phát triển công nghệ trong nước. Điều đó không có ý nghĩa gì", Anna Rathbun nhận xét.
James Brundage, Giám đốc công nghệ toàn cầu và khu vực châu Mỹ của hãng Ernst & Young, nói thêm rằng bất kỳ công ty nào dựa vào việc tuyển dụng ở nước ngoài sẽ gặp thách thức những năm tới.
Ông cho biết 3 trong số 5 công ty lớn nhất thế giới có giám đốc điều hành là người nhập cư. James Brundage nói thêm rằng dù Mỹ đã xây dựng được vị thế dẫn đầu về công nghệ nhiều thập kỷ, "bạn có thể thấy điều đó sẽ chậm lại".
Khi các nhà bán lẻ như Walmart và Target ngày càng trở nên giống hãng công nghệ hơn, việc thắt chặt nhập cư người lao động tay nghề cao có thể làm phức tạp hoạt động kinh doanh của họ.
Dù vậy, một số người cho rằng ông Trump có thể không thực hiện lời hứa của mình sau khi nhậm chức vào tháng 1.2025.
Valerie Wirtschafter, thành viên của Sáng kiến Chính sách đối ngoại, Trí tuệ nhân tạo và Công nghệ mới nổi của Viện Brookings, nghĩ rằng chính quyền Trump sẽ ưu tiên vị trí dẫn đầu của Mỹ và "duy trì vị thế dẫn đầu đó bằng mọi giá".
Bà nói thêm rằng, việc đưa nhân tài vào thông qua visa H1-B giúp Mỹ duy trì khả năng cạnh tranh, ngay cả khi điều đó trái ngược với các lời hứa trong chiến dịch của Trump. “Tôi nghĩ họ sẽ tìm cách lờ một số lời hứa trong chiến dịch đó”, theo Valerie Wirtschafter.
Lời hứa hủy bỏ lệnh AI của ông Biden có thể là 'con dao hai lưỡi'
Trump không cung cấp nhiều chi tiết cụ thể về các chính sách AI mà ông sẽ theo đuổi dù gọi công nghệ này là "rất nguy hiểm" sau khi đăng những hình ảnh do AI tạo ra về "Taylor Swift và những fan nữ ca sĩ này ủng hộ mình".
“Trực giác của chúng tôi là Trump sẽ ít can thiệp vào các chính sách AI, còn Harris sẽ can thiệp nhiều hơn”, Dan Romanoff nói.
Một điều ông Trump hứa là sẽ thu hồi lệnh hành pháp về AI của ông Biden, trong đó nêu các chính sách xung quanh quản lý AI, thúc đẩy cạnh tranh và giải quyết các mối đe dọa do công nghệ này gây ra. Ông Trump cho rằng lệnh này thách thức quyền tự do ngôn luận.
Valerie Wirtschafter nói việc bãi bỏ lệnh của ông Biden sẽ là điều vừa lợi vừa có hại với các hãng công nghệ.
“Tôi nghĩ nó là con dao hai lưỡi, ở một khía cạnh nào đó, ít quy định hơn, ít báo cáo hơn, ít rào cản hành chính hơn, là điều tốt”, bà nói.
Tuy nhiên, Valerie Wirtschafter cho rằng việc bãi bỏ lệnh này cũng có thể “gây một số bất ổn”.
“Một số công ty muốn có một lộ trình nào đó cho AI và càng hài hòa thì càng tốt”, bà nhận xét.
Sơn Vân