Các nhà kinh tế: Fed có thể tăng lãi suất lên đến 5% và kích hoạt suy thoái toàn cầu
Dự báo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đưa ra tại cuộc họp tháng 9 cho thấy lãi suất đạt 4,4% trong năm nay và 4,6% vào năm sau, trước khi cắt giảm lãi suất vào năm 2024.
Các nhà kinh tế cho rằng Fed sẽ quyết tâm không xoay chuyển chính sách tiền tệ quá sớm khi đang chống lại lạm phát ở mức cao nhất trong 40 năm. Việc Fed có thể chuyển sang mức lãi suất cao hơn sẽ phản ánh tốc độ tăng giá tiêu dùng không bao gồm thực phẩm và năng lượng nóng hơn dự kiến trong hai tháng qua.
James Knightley, nhà kinh tế trưởng tại ING Groep NV cho biết: “Áp lực lạm phát vẫn còn gay gắt và Fed dự kiến sẽ tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản trong tháng 11”.
Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết, ngân hàng trung ương đã cam kết mạnh mẽ trong việc khôi phục sự ổn định giá cả. Ông Powell đã cảnh báo quá trình này sẽ rất khó khăn, vì mục tiêu là tạo ra sự tăng trưởng dưới xu hướng để giảm áp lực giá cả và kết quả là tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên.
Bên cạnh đó, ông Powell và các quan chức Fed khác đã không từ bỏ kỳ vọng rằng họ có thể tạo ra một cuộc hạ cánh mềm cho nền kinh tế. Nhưng, lần đầu tiên trong các cuộc khảo sát trước cuộc họp của FOMC, phần lớn các nhà kinh tế nhận thấy khả năng suy thoái sẽ diễn ra trong vòng hai năm tới, và hầu hết những người còn lại dự báo một cuộc hạ cánh khó khăn với tăng trưởng âm hoặc tăng trưởng bằng không trong thời gian tới.
“Tôi nghĩ điều quan trọng nhất cần theo dõi là cách ông Powell truyền đạt xu hướng giảm tiềm năng trong tốc độ tăng lãi suất. Ông ấy sẽ muốn tránh tạo ấn tượng rằng một sự xoay trục sắp xảy ra, đặc biệt là khi lạm phát cơ bản rõ ràng vẫn đang diễn ra mạnh mẽ. Ông Powell sẽ chuẩn bị cho thị trường tăng 50 điểm cơ bản vào tháng 12 nhưng cũng sẽ đi kèm với một biểu đồ chấm, cho thấy lãi suất trong cuối chu kỳ tăng là 5%”, Anna Wong, kinh tế trưởng Mỹ của Bloomberg Economics cho biết.
Các nhà kinh tế cho rằng Fed có khả năng sẽ thắt chặt quá mức. Các nhà kinh tế đang đặt lãi suất mục tiêu cao nhất ở mức 4,75% và 75% các nhà kinh tế trong cuộc khảo sát cho biết có nhiều rủi ro hơn là ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất quá mức và gây ra những đau đớn không cần thiết cho nền kinh tế thay vì tăng lãi suất không đủ để kiềm chế lạm phát.
Thomas Costerg, nhà kinh tế cấp cao của Mỹ tại Pictet Wealth Management cho biết: “Sự chậm trễ trong chính sách tiền tệ vẫn được đánh giá thấp. Hiệu quả đầy đủ của việc thắt chặt hiện tại có thể sẽ không được cảm nhận cho đến giữa năm 2023. Đến lúc đó, có thể đã quá muộn. Nguy cơ xảy ra sai lầm về chính sách là khá cao”.
Trong khi đó, sự sai lầm chính sách của Fed có thể tạo ra sự lan tỏa kinh tế sang các thị trường toàn cầu và phần lớn các nhà kinh tế đều dự đoán sẽ có một cuộc suy thoái toàn cầu trong hai năm tới.
Con đường đi của lãi suất mà các nhà kinh tế mong đợi cũng tương tự như con đường mà thị trường dự đoán. Các nhà đầu tư hoàn toàn mong đợi mức tăng 75 điểm cơ bản vào cuộc họp tuần sau của Fed và đang nghiêng về mức tăng 50 điểm cơ bản vào tháng 12 và dự báo lãi suất đạt đỉnh khoảng 4,8%.
Nếu Fed thực hiện một động thái tăng 75 điểm cơ bản vào tuần tới, thì mức tăng tổng hợp 375 điểm cơ bản kể từ tháng 3 sẽ thể hiện mức tăng mạnh nhất của Fed kể từ những năm 1980 khi Paul Volcker làm chủ tịch Fed và chống chọi với lạm phát cao ngất ngưởng.
Joel Naroff, chủ tịch Naroff Economics LLC, cho biết: “Với việc Fed phải đối mặt với sự lựa chọn hoặc làm quá nhiều hoặc quá ít, các quan chức có thể sẽ chọn làm quá nhiều”.
Ngoài việc tăng lãi suất chậm lại, các nhà kinh tế cho rằng Fed cuối cùng đã đảo ngược hướng đi để đáp ứng với tăng trưởng và lạm phát thấp hơn. Hầu hết đều cho rằng đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên ở mức thấp sẽ diễn ra trong nửa cuối năm 2023 và mức cắt giảm lớn hơn sẽ diễn ra vào năm 2024.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài
Tin khác
