Vì sao Ngân hàng Nhà nước bán vàng miếng nhưng không mua lại?
Sáng 11/11, Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực ngân hàng. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng chịu trách nhiệm trả lời chính.
Với những diễn biến nóng bỏng của thị trường vàng thời gian qua, ngay từ đầu phiên chất vấn, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã nhận được nhiều câu hỏi của đại biểu liên quan đến vấn đề này.
Đại biểu Lưu Văn Đức (Đoàn Đắk Lắk) cho biết, ngày 14/4/2024, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 160 về kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp bàn về các giải pháp quản lý thị trường vàng trong thời gian tới. Trong đó giao cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các Bộ, cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, hiệu quả, kịp thời các nhiệm vụ và giải pháp để bình ổn và quản lý thị trường. Đại biểu đề nghị Thống đốc cho biết thời gian qua đã thực hiện yêu cầu trên như thế nào và tác động đến giá vàng và thị trường vàng trong hiện tại, tương lai ra sao?
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) nêu, vừa qua việc bán vàng miếng của NHNN nhằm bình ổn giá vàng được người dân rất đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, NHNN chỉ bán mà không mua, thực tế các cửa hàng mua bán khác cũng có mua. “Vậy nếu người dân muốn bán vàng do nhu cầu để sử dụng tiền mặt thì bán ở đâu?,” ông Hòa nêu vấn đề.
Theo đại biểu Đỗ Huy Khánh (Đoàn Đồng Nai), trên thế giới có rất nhiều nước thị trường phát triển cho phép thành lập sàn giao dịch vàng, thu hút nguồn lực vàng và mang lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư trong nước. Đại biểu đề nghị Thống đốc cho biết quan điểm về vấn đề này?
Đại biểu Phạm Văn Hòa chất vấn Thống đốc Ngân hàng về việc mua bán vàng miếng. Ảnh: CTTĐT Quốc hội
Hồi âm các đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, thị trường vàng của Việt Nam biến động là diễn biến chung của các nước trên thế giới. Từ năm 2014 đến năm 2019, thị trường vàng tương đối ổn định và nhu cầu mua vàng của người dân giảm. Từ năm 2021, giá vàng thế giới tăng cao, giá vàng trong nước cũng tăng theo. Tuy nhiên từ năm 2021 đến tháng 6/2024, NHNN chưa can thiệp.
Từ tháng 6/2024, giá vàng thế giới lập đỉnh, chênh lệch giá vàng thế giới và trong nước tăng cao nên Chính phủ đã có chỉ đạo quyết liệt để bình ổn thị trường. Trên cơ sở pháp luật hiện hành, NHNN đã cân nhắc can thiệp qua 9 phiên đấu thầu, đây là giải pháp khá hiệu quả trong năm 2013, theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng.
Để thực hiện thu hẹp nhanh khoảng cách giữa giá vàng trong nước và quốc tế ở mức cao theo chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, NHNN tiếp tục chuyển sang phương án bán vàng SJC trực tiếp qua 4 ngân hàng Nhà nước. Do đó, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế từ khoảng 15-18 triệu đồng/lượng đến nay chỉ còn khoảng 3-4 triệu/lượng.
Nhận định diễn biến vàng sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, nước ta không sản xuất vàng nên việc can thiệp tùy thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu vàng quốc tế. NHNN sẽ theo dõi sát diễn biến của thị trường để đưa ra các chính sách phù hợp để ổn định thị trường vàng.
Về câu hỏi vì sao NHNN chỉ bán vàng miếng mà không mua, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, từ năm 2014 đến nay, NHNN không cung vàng miếng ra thị trường. Trước nhu cầu tăng cao, NHNN thực hiện cung vàng nhưng chưa đặt vấn đề mua lại. Tuy nhiên, hệ thống kinh doanh vàng miếng hiện có 22 tổ chức tín dụng và 16 doanh nghiệp, hoàn toàn vẫn mua bán bình thường. Việc họ không mua có thể xuất phát từ một số lý do, như đợt vừa rồi giá vàng biến động tăng cao rồi lại xuống, doanh nghiệp phải cân nhắc để phòng ngừa rủi ro. “NHNN luôn khuyến cáo đầu tư vàng vì biến động phức tạp,” Thống đốc nhấn mạnh.
Thống đốc chia sẻ thêm, các ngân hàng thương mại Nhà nước thời gian qua thực hiện bán vàng theo yêu cầu của NHNN để bình ổn thị trường. Còn vấn đề mua, vàng không như ngoại tệ, để kiểm định chất lượng không đơn giản, phải đầu tư trang thiết bị, con người để nhận biết, tránh rủi ro.
“Về điểm này NHNN cũng sẽ cân nhắc, khi tổng kết Nghị định 24 (quy định về hoạt động kinh doanh vàng - PV), những đề xuất về thị trường vàng miếng, chúng tôi sẽ có giải pháp để xử lý,” Thống đốc nói.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn. Ảnh: CTTĐT Quốc hội
Về chất vấn của đại biểu liên quan đến nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, một số nước trên thế giới có thành lập sàn vàng. Việc thành lập sàn vàng có mặt tích cực là các giao dịch sẽ minh bạch; nhu cầu mua bán của người dân, doanh nghiệp, các chủ thể thuận lợi hơn. Tuy nhiên, để thành lập sàn vàng cần đầu tư về cơ sở hạ tầng; hơn nữa Việt Nam không phải là nước sản xuất vàng.
Theo Thống đốc, để thành lập sàn vàng, đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước phối hợp với các Bộ, ngành nghiên cứu và đánh giá tác động kỹ lưỡng để tham mưu, đề xuất với Chính phủ ở thời điểm phù hợp và phù hợp với bối cảnh, điều kiện của Việt Nam...
Đinh Nhung
Tin khác
