1. Tài chính

Tỷ phú dầu mỏ Singapore bị tuyên án 17 năm rưỡi tù giam trong vụ án lừa đảo lịch sử

Người sáng lập Hin Leong Lim Oon Kuin, còn được gọi là OK Lim. Ảnh: Reuters

Phán quyết được Thẩm phán Toh Han Li tại Tòa án Nhà nước Singapore tuyên vào lúc 2 giờ 30 chiều, đánh dấu hồi kết cho một vụ kiện pháp lý đầy kịch tính đã thu hút sự chú ý của quốc tế và làm tổn hại danh tiếng của Singapore với vai trò là trung tâm thương mại toàn cầu.

Trước đó, các công tố viên đã yêu cầu tòa tuyên án 20 năm tù cho ông Lim, hiện ở độ tuổi ngoài 80, với lý do hành vi của ông là “một trong những vụ lừa đảo tài trợ thương mại nghiêm trọng nhất” từng bị truy tố tại Singapore.

“Sự gian lận thương mại của ông Lim không chỉ gây thiệt hại cho các tổ chức tài chính mà còn làm tổn hại vị thế của Singapore với tư cách là trung tâm kinh doanh dầu mỏ hàng đầu châu Á”, các công tố viên cho biết trong các phiên tòa trước đó. Bằng cách làm giả các hợp đồng bán dầu, ông Lim đã lừa ngân hàng HSBC giải ngân gần 112 triệu USD cho Hin Leong.

Công tố viên cũng nhấn mạnh tác động nghiêm trọng của hành vi này, cho rằng các hoạt động gian lận đã làm suy giảm niềm tin vào hệ sinh thái thương mại của Singapore, vốn là nền tảng kinh tế của quốc gia này.

Phía bào chữa của ông Lim, ngược lại, đề nghị mức án 7 năm tù, viện dẫn tuổi tác, sức khỏe yếu và khả năng tái phạm thấp. “Đây là một người đã xây dựng công ty từ hai bàn tay trắng và đóng góp đáng kể vào sự phát triển của Singapore như một trung tâm hàng hải và kinh doanh dầu mỏ”, các luật sư lập luận. Họ cũng giảm nhẹ mức độ tổn hại, khẳng định rằng hầu hết các tổn thất tài chính đã được các chủ nợ xử lý.

Bên bào chữa kêu gọi tòa cân nhắc những đóng góp của ông Lim cho nền kinh tế Singapore, đối lập với các cáo buộc phạm tội trong bối cảnh hàng thập kỷ làm việc chăm chỉ và thành công.

Từ đỉnh cao đến sụp đổ

Hin Leong Trading, từng là một “ông lớn” trong ngành kinh doanh dầu mỏ, được ông Lim thành lập vào những năm 1960. Từ một chiếc xe tải giao hàng, công ty đã phát triển thành một nhân tố quan trọng trong quá trình Singapore trở thành trung tâm tài chính và hàng hải toàn cầu. Hin Leong cung cấp nhiên liệu cho tàu, mở rộng sang lĩnh vực cho thuê tàu và quản lý đội tàu hơn 150 chiếc.

Ở thời kỳ đỉnh cao, Hin Leong đóng góp quan trọng cho vị thế của Singapore là cảng tiếp nhiên liệu tàu lớn nhất thế giới. Sự phát triển thần tốc của công ty phản ánh sự chuyển mình của Singapore từ một trạm giao thương nhỏ thành một trong những thành phố giàu có nhất thế giới.

Tuy nhiên, sự sụp đổ của công ty vào năm 2020 đã hé lộ một câu chuyện đen tối. Khi đại dịch COVID-19 khiến giá dầu giảm mạnh, những khó khăn tài chính của Hin Leong bị phơi bày. Các hồ sơ tòa án cho thấy công ty đã che giấu khoản lỗ 800 triệu USD, trong khi nợ các ngân hàng lên đến 4 tỷ USD.

Trong một bản khai gây sốc, ông Lim thừa nhận rằng các báo cáo lợi nhuận của công ty trong những năm gần đây đều bị làm giả khi cho biết: “Trên thực tế, công ty đã không có lãi trong nhiều năm qua”.

Bằng chứng và các cáo buộc chính

Phiên tòa đã làm sáng tỏ mạng lưới lừa đảo do ông Lim dàn dựng để duy trì hình ảnh tài chính lành mạnh của công ty. Ông Lim bị kết án với ba tội danh chính.

Lừa đảo ngân hàng HSBC: Ông ta tuyên bố giả rằng Hin Leong đã ký các hợp đồng bán dầu với hai công ty, qua đó gian lận để nhận hàng triệu USD tài trợ.

Làm giả giấy tờ: Ông Lim đã yêu cầu một giám đốc của Hin Leong làm giả tài liệu để hỗ trợ các giao dịch giả mạo.

Bán dầu cầm cố: Ông Lim đã chỉ đạo bán các kho dầu vốn được dùng làm tài sản thế chấp cho các khoản vay, gây thiệt hại nặng hơn cho các ngân hàng.

Tác động và hệ lụy

Vụ bê bối của Hin Leong đã để lại những hậu quả lớn cho ngành kinh doanh dầu mỏ của Singapore, vốn từ lâu được coi là biểu tượng của sự liêm chính ở châu Á. Sự kiện này đã thúc đẩy việc đánh giá lại các khung pháp lý và quy trình tài trợ thương mại tại quốc gia này, khiến các ngân hàng thắt chặt điều kiện cho vay đối với các công ty kinh doanh hàng hóa.

“Vụ việc này đã tạo ra một cái bóng lớn đè lên danh tiếng của Singapore như một trung tâm thương mại đáng tin cậy toàn cầu”, một chuyên gia phân tích tài chính cấp cao tại Singapore nhận định.

Các nhà quan sát lưu ý rằng vụ bê bối có thể làm suy giảm niềm tin của các tổ chức tài chính quốc tế, vốn là nền tảng của hệ sinh thái thương mại Singapore. “Tài trợ thương mại dựa trên niềm tin, và vụ việc này đã giáng một đòn nghiêm trọng vào niềm tin đó”, chuyên gia bổ sung.

Phiên tòa gây chú ý lớn tại Singapore

Vụ xét xử đã thu hút sự quan tâm và tranh luận rộng rãi ở Singapore. Các chuyên gia trong ngành bày tỏ tiếc nuối về tổn hại đến uy tín của Singapore, trong khi một số người khác coi hành động của ông Lim như một bài học cảnh tỉnh về tham vọng không được kiểm soát.

“Ông ấy đã xây dựng một đế chế kinh doanh góp phần định hình nền kinh tế Singapore, nhưng sự sụp đổ của ông ấy nhấn mạnh tầm quan trọng của tính minh bạch và các chuẩn mực đạo đức”, một chuyên gia kỳ cựu trong ngành hàng hải nhận định.

Dư luận chia rẽ. Một số người tỏ ra thông cảm với ông Lim vì tuổi cao và sức khỏe yếu, trong khi những người khác cho rằng cần có mức án nghiêm khắc để bảo vệ tính liêm chính của hệ thống tài chính Singapore. “Bất kể những đóng góp trong quá khứ, không ai được phép đứng trên pháp luật”, một giáo sư đại học chuyên về đạo đức doanh nghiệp khẳng định.

Trong tình hình này, câu hỏi lớn đặt ra là di sản của ông Lim và tác động của vụ việc lên hệ sinh thái tài chính của Singapore sẽ ra sao. Với người doanh nhân ở tuổi ngoài 80, phán quyết của tòa có thể đánh dấu chương cuối cùng trong sự nghiệp từng đạt đến đỉnh cao nhưng lại kết thúc trong bê bối.

Thẩm phán Toh đã đưa ra bản án nghiêm khắc, qua đó gửi thông điệp rõ ràng đến cộng đồng doanh nghiệp về hậu quả của gian lận tài chính tại Singapore.

Dù gì đi nữa, vụ án cũng là lời nhắc nhở nghiêm túc về sự mong manh của niềm tin trong thế giới giao dịch tài chính khốc liệt.

Điểm qua các mốc thời gian về sự nghiệp và bê bối của ông Lim Oon Kuin

Năm 1963: ông Lim Oon Kuin thành lập Hin Leong Trading với một chiếc xe tải giao hàng.

Giai đoạn 1980 – 2010: Công ty trở thành một nhân tố lớn trong ngành kinh doanh dầu mỏ và cung cấp nhiên liệu cho tàu, góp phần đưa Singapore thành trung tâm thương mại toàn cầu.

Năm 2019: Hin Leong báo cáo lợi nhuận khả quan dù thực tế đang che giấu các khoản lỗ lớn.

Tháng 4/2020: Hin Leong sụp đổ khi giá dầu giảm mạnh trong đại dịch COVID-19, lộ ra khoản lỗ 800 triệu USD và nợ ngân hàng 4 tỷ USD.

Năm 2023: Ông Lim bị kết án lừa đảo và làm giả giấy tờ.

Tháng 10/2024: Các công tố viên đề nghị mức án 20 năm tù.

Nh.Thạch

AFP

Tin khác