Thực phẩm chức năng thổi phồng công hiệu nở rộ dịp cuối năm
Hàng trăm công dụng chỉ trong một gói bột (!)
Dù liên tục bị ngành chức năng “sờ gáy”, chỉ ra những sai phạm nghiêm trọng, nhưng vì lợi nhuận cao thu lại được, các mô hình KDĐC, đặc biệt là loại hình TPCN, mỹ phẩm vẫn đua nhau “mọc” lên, thậm chí các đối tượng còn nghĩ ra đủ chiêu trò để lôi kéo NTD bỏ tiền ra mua.
Đầu tháng 5 - 2022, thông qua phản ánh của một số nạn nhân, trong đó có nhiều sinh viên từng rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” vì trót tin vào những lời quảng cáo (QC) “có cánh” của Công ty CP Healthy V. , phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM đã đi sâu tìm hiểu các hoạt động của doanh nghiệp (DN) này.
Theo đó, Healthy V. có đại diện pháp lý là ông Đ.X.H (ở Thanh Hóa), chuyên KD về mỹ phẩm, TPCN nhưng lại được thổi phồng công dụng ngang với… “thần dược”! Để khuếch trương thanh thế, thay vì tập trung cải thiện, nâng cao chất lượng SP, thu hút NTD, DN này lại liên tục tổ chức các buổi hội thảo, sự kiện tại những trung tâm hội nghị, khu nghỉ dưỡng sang trọng trên cả nước, qua đó đánh vào lòng tham, sự kém hiểu biết của một bộ phận người dân.
Tính từ tháng 5-2022 đến 17-10-2022, DN này tổ chức tới hơn 40 buổi họp mặt công khai với số người tham dự luôn ở mức “khủng”. Tại đây, các thành viên của DN này khéo léo dàn dựng những “câu chuyện cổ tích giữa đời thường”: chỉ cần mạnh dạn từ bỏ công việc trước đây, bước một chân vào KD cùng công ty này sẽ nghiễm nhiên trở thành các triệu phú, tỉ phú!
Như tại buổi hội thảo được nhóm này tổ chức vào giữa tháng 5-2022 ở TPHCM, MC dẫn dắt buổi gặp mặt đã giới thiệu hàng chục thành viên đang hoạt động trong mô hình KD trên từng có thời gian dài công tác trong lực lượng vũ trang, là kỹ sư, công chức nhà nước.
Tất cả đều có chung một câu chuyện: Áp lực trong công việc, đời sống kinh tế khó khăn nên quyết định từ bỏ để làm lại từ đầu! Trước lời hứa hẹn thu nhập trăm triệu, tiền tỉ cùng những chức danh tự phong “trên trời”, sau khi kết thúc hội thảo, nhiều người đã trót xuống tiền cho mô hình KD trên để sở hữu những… “giấc mơ” không có thật!
Đầu tháng 6-2022, thông qua lời giới thiệu của một nạn nhân từng mất hàng trăm triệu để trở thành đại lý phân phối cho nhãn hàng này, phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM có dịp gặp gỡ một nữ “thủ lĩnh cao cấp” của Healthy V.
Người phụ nữ tên Khánh C. - tự nhận mình từng công tác trong một đơn vị lực lượng vũ trang - khẳng định trên thị trường hiện nay không có bất kỳ SP giảm cân nào có thể vượt mặt gói bột nhỏ mà cô dành hơn 1 tiếng đồng hồ để QC công dụng trong đó.
Thậm chí, cô này còn tự tin “dìm hàng” nhiều SP đến từ các thương hiệu uy tín khác để thổi phồng “hàng” mình: “Sản phẩm của tụi em cực kỳ hiệu quả, nó đào thải mỡ trong nội tạng cấp tốc luôn”.
Thấy phóng viên bắt đầu tin vào những lời QC “có cánh”, Khánh C. liền mở lời kêu gọi “nhà đầu tư” xuống tiền: “Anh nhập càng nhiều thì giá chiết khấu dành cho anh càng cao. Cứ mỗi 5 hộp trà giảm cân là anh đã đút túi tiền lời lên tới 100 ngàn đồng”.
Khi tiếp tục tìm hiểu về SP này trên các sàn thương mai điện tử, một “ma trận” khiến chúng tôi bối rối. Các đại lý đăng bán trên Shopee lại rẻ hơn từ 50.000 - 150.000 đồng so với giá công khai trên website chính thức của công ty. Việc này khiến người mua, dù có chi ra bất kỳ số tiền nào để sở hữu SP của Healthy V. phân phối, vẫn bị “hớ”!
Ngoài SP giảm cân, DN này còn KD một số mặt hàng khác như “kem body”, dù đây chỉ đơn thuần là kem chống nắng nhưng lại được QC là “thần dược” giúp trắng da và hàng trăm công dụng khác đi kèm. Tương tự là SP được đặt tên rất mỹ miều là “Nano bưởi đỏ”, chỉ là một gói trà nhưng cũng được gắn lên mình hàng trăm công dụng. Thậm chí, một số thành viên còn tự tin khẳng định SP này có thể giúp vượt qua cả Covid-19 (!).
Điểm mặt đa cấp lừa đảo
Giữa tháng 10 vừa qua, Cục CT&BVNTD đã có QĐ xử phạt, tước giấy phép KD đối với Công ty TNHH Siberian Health Quốc tế do các vi phạm liên quan đến lĩnh vực KDĐC cũng như thổi phồng chất lượng SP nhằm “móc túi” NTD.
Theo đó, DN không thực hiện đúng thủ tục pháp lý chứng nhận loại hình KDĐC… Phía Siberia Health liên tục đăng tải các thông tin sai lệch, gây nhầm lẫn về tính năng, công dụng của SP tại trụ sở công ty thông qua các tài liệu về SP; duy trì nhiều hơn 1 mã số KDĐC đối với cùng 1 người tham gia bán hàng đa cấp.
Còn trong tháng 9, cục này cũng ra QĐ xử phạt hơn 400 triệu đồng đối với 2 DN là Công ty TNHH Unicity Marketing Việt Nam và Công ty TNHH Nu Skin Enterprises Việt Nam. Trong hàng loạt lỗi sai liên quan tới pháp lý, cả hai công ty trên còn chủ trương để cho hệ thống KD, đại lý và nhà phân phối của mình vi phạm quy tắc hoạt động của công ty. Riêng trong năm 2018, Công ty Unicity Marketing đã bị cơ quan quản lý nhà nước xử phạt 240 triệu đồng do bán “chui” SP trên nhiều tỉnh, thành cả nước.
Đầu năm 2022, Cục CT&BVNTD đã phát cảnh báo về KDĐC không hợp pháp thông qua ứng dụng “Limbic Arc”. Điều đáng nói, những cá nhân đóng vai trò “chóp bu” trong việc quản lý, vận hành ứng dụng này đã vin vào nỗi lo dịch Covid-19 để QC sai sự thật về một giải pháp được gọi với cái tên mỹ miều “Công nghệ năng lượng lượng tử và công nghệ chăm sóc sức khỏe… với cả bệnh nhân mắc Covid-19”.
Các doanh nghiệp KDĐC này trong quá trình hoạt động đều cố gắng “đẻ” ra những SP với cái tên rất “kêu”, được thổi phồng với hàng vạn công dụng ưu việt, dù chất lượng chỉ dừng ở con số “0”! Trao đổi với phóng viên, đại diện Cục CT&BVNTD khuyến cáo, người dân không nên tham gia sử dụng và mời gọi người khác sử dụng những SP, ứng dụng theo kiểu "truyền miệng" để chữa bệnh mà không có cơ sở khoa học rõ ràng, để tránh thiệt hại về sức khỏe.
“Kịch bản” lừa đảo
Trao đổi với phóng viên, đại diện Cục CT&BVNTD vạch ra kịch bản lừa đảo thường được các đối tượng KDĐC không phép sử dụng. Đầu tiên, chúng sẽ vẽ ra những QC về một hoặc nhiều dự án. Đây sẽ là những lời giới thiệu ngắn gọn nhất với thông tin cô đọng, gợi sự tò mò, như “Thu nhập thụ động mùa Covid”, “Giải pháp tài chính cho 100$-200$/ngày”… Những nội dung QC trên được đăng tải và chia sẻ rất nhanh, đánh trúng vào nhu cầu NTD...
Sau đó người tiếp nhận các thông tin trên bắt đầu tìm hiểu, “tham gia thử” và “người dẫn dắt” với những cái tên mỹ miều như “thủ lĩnh”, “người truyền lửa”… bắt đầu xuất hiện để “màn kịch” sang chương mới. Đây là nhân vật không thể thiếu, có nhiệm vụ dẫn dắt nội dung cho nhà đầu tư. Ở giai đoạn này, các đối tượng sẽ mời gọi người tham gia dự sự kiện tại những nơi rất sang trọng với nhiều trò chơi, hô hào tập thể.
Từ đây, các đối tượng đã thành công khi chuyển trạng thái từ “dè dặt” sang hưng phấn, nhiệt tình với số “chim mồi” là những nhân chứng sống để thêm phần thuyết phục cho “vở kịch”. Đó có thể là một tấm gương “đầu tư” thoát nghèo hoặc một người bệnh nan y được điều trị khỏi... Sự kết hợp tài tình giữa các nhân vật trên sẽ phát tán một hội chứng tâm lý vào đám đông, khiến người nghe không muốn bỏ lỡ cơ hội “hiếm có” này.
Cuối cùng, nạn nhân sẽ tin tưởng, lôi kéo người thân cùng tham gia “đầu tư làm giàu”. Bằng cách này hay cách khác, thực chất của những “màn kịch” trên là lấy tiền của người tham gia sau trả cho người trước, đến khi không có người nộp tiền tiếp theo thì hệ thống người tham gia sẽ bị vỡ, và cái kết chắc chắn sẽ đến, đó là phần lớn những người tham gia trên kia sẽ không thể thu hồi được “khoản đầu tư” ban đầu của mình
Đức Nam