Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì?
Mục Lục
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm trong tiếng Anh gọi là: Food traceability.
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là việc truy tìm quá trình hình thành và lưu thông thực phẩm. (Theo Luật An toàn Thực phẩm 2010)
Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là khả năng theo dõi, nhận diện được một đơn vị sản phẩm qua từng công đoạn của quá trình sản xuất, kinh doanh.
Khung chính sách truy xuất nguồn gốc của Việt Nam
Một số đặc điểm về qui định truy xuất nguồn gốc:
- Hệ thống truy xuất nguồn gốc là bắt buộc, cách thức xây dựng tùy từng cơ sở
- Mục tiêu truy xuất nguồn gốc: thu hồi sản phẩm không đảm bảo an toàn, chưa hướng đến minh bạch hóa và cung cấp thông tin cho các tác nhân liên quan (bao gồm cả người tiêu dùng)
- Không qui định xây dựng cơ sở dữ liệu trung tâm để quản lí toàn bộ chuỗi và kết nối thông tin theo chuỗi phục vụ quản lí nhà nước
- Chỉ qui định thông tin tối thiểu truy xuất thực phẩm nói chung, không qui định riêng cho từng nhóm sản phẩm
Mức độ truy xuất
- Dễ dàng tiếp cận thông tin cơ bản về sản phẩm, doanh nghiệp (mô tả sản phẩm, nơi/ngày đóng gói, nơi trồng, chứng nhận đạt được, địa chỉ liên hệ nhà phân phối)
- Chưa có qui định về các thông tin cần truy xuất (độ rộng) và mức độ truy xuất (đến tác nhân nào- độ sâu) vì vậy thông tin không đồng nhất
- Chủ yếu cung cấp thông tin về nhà phân phối trực tiếp, chưa có thông tin về các nhà cung cấp phía trước của chuỗi
- Có khả năng truy xuất đến tác nhân/vùng sản xuất nhưng dựa trên hệ thống sổ sách nội bộ, không truy xuất trực tiếp trên phần mềm
Ưu nhược điểm
Ưu điểm của các hệ thống truy xuất nguồn gốc:
- Quản lí và tăng cường hợp tác theo chuỗi
- Thực hiện các qui định pháp lí về truy xuất nguồn gốc thực phẩm
- Cơ quan quản lí nhà nước tham gia vào kiểm soát truy xuất nguồn gốc
- Tăng niềm tin cho người tiêu dùng, thuận lợi thương mại, tăng khả năng tiếp cận thị trường
Một số hạn chế của các hệ thống truy xuất nguồn gốc:
- Thông tin truy xuất công bố chưa đầy đủ trong toàn chuỗi
- Chưa kiểm tra chéo thông tin và kết nối thông tin giữa các tác nhân
- Không có hệ thống định danh chung cho sản phẩm, tác nhân và vùng sản xuất
- Thông tin chưa minh bạch và được xác nhận
- Chưa có qui chuẩn, tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc
- Chưa kết nối đầy đủ với quản lí nhà nước về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc
(Tài liệu tham khảo: Truy xuất nguồn gốc rau, quả và các vấn đề chính sách, Đặng Đức Chiến, Trung tâm Phát triển nông thôn - Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn)