Đánh giá rủi ro kiểm toán (Audit risk assessment) là gì? Các loại rủi ro
Mục Lục
Đánh giá rủi ro kiểm toán
Đánh giá rủi ro kiểm toán trong tiếng Anh được gọi là audit risk assessment.
Đánh giá rủi ro kiểm toán là việc kiểm toán viên và công ty kiểm toán xác định mức độ rủi ro kiểm toán có thể xảy ra là cao hay thấp. Đánh giá rủi ro kiểm toán để phục vụ cho việc thiết kế các thủ tục kiểm toán và xây dựng chương trình cho từng khoản mục.
Rủi ro kiểm toán là những rủi ro mà kiểm toán viên có thể mắc phải khi đưa ra những nhận xét không xác đáng về các thông tin tài chính và đó là các sai sót nghiêm trọng.
(Theo định nghĩa của nguyên tắc chỉ đạo kiểm toán quốc tế IAG 25, trọng yếu và rủi ro kiểm toán)
Mục đích: Đánh giá rủi ro kiểm toán mong muốn cho từng khoản mục (accepted audit risk).
Mức rủi ro này được xác định phụ thuộc vào hai yếu tố
- Mức độ mà theo đó người sử dụng bên ngoài tin tưởng vào báo cáo tài chính.
- Khả năng khách hàng gặp khó khăn về tài chính khi báo cáo kiểm toán công bố.
Các loại rủi ro
Kiểm toán viên cần đánh giá ba loại rủi ro kiểm toán sau:
- Rủi ro cố hữu: Là sự nghi ngờ một số dư tài khoản nào đó trong một khoản mục, nghiệp vụ nào đó mà sai sót có thể xảy ra giả sử rằng không có một bước kiểm soát nội bộ liên quan nào. Rủi ro này liên quan đến hoạt động và ngành nghề kinh doanh của khách hàng.
- Rủi ro kiểm soát: Đây là loại rủi ro liên quan đến sự yếu kém của hệ thống kiểm soát nội bộ. Rủi ro kiểm soát là khả năng xảy ra các sai phạm trọng yếu do hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị khách hàng không hoạt động hoặc hoạt động không hiệu quả do đó đã không phát hiện và ngăn chặn các sai phạm này.
Rủi ro kiểm soát được kiểm toán viên đánh giá đối với từng khoản mục trên báo cáo tài chính thông qua việc tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng đối với khoản mục này.
Rủi ro kiểm soát sẽ luôn xuất hiện và khó tránh khỏi do những hạn chế cố hữu của bất kì hệ thống kiểm soát nội bộ nào.
- Rủi ro phát hiện: Là khả năng xảy ra các sai sót hoặc gian lận mà không được ngăn chặn hay phát hiện bởi hệ thống kiểm soát nội bộ và cũng không được kiểm toán viên phát hiện thông qua các phương pháp kiểm toán.
Trong quá trình kiểm toán có thể có rủi ro phát hiện do ảnh hưởng của các nhân tố sau đây: Các bước kiểm toán không thích hợp, phát hiện ra bằng chứng nhưng không nhận thức được sai sót, hoàn toàn không phát hiện ra sai sót do có sự thông đồng.
(Tài liệu tham khảo: Qui trình kiểm toán báo cáo tài chính, Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica. Sapuwa)