Bẫy giá trị (Value Trap) là gì? Đặc điểm và cách xác định

Bẫy giá trị

Khái niệm

Bẫy giá trị trong tiếng Anh là Value Trap.

Bẫy giá trị là khi một cổ phiếu hoặc khoản đầu tư được định giá rẻ vì có được các thông số định giá thấp, ví dụ các hệ số giá như tỉ số P/E, hệ số giá trên dòng tiền (P/CF), hoặc hệ số giá trên giá trị sổ sách (P/B) trong một khoảng thời gian.

Bẫy giá trị có thể thu hút các nhà đầu tư đang tìm kiếm một món hời vì chúng có vẻ rẻ hơn so với các cổ phiếu hoặc các công ty cùng ngành hoặc thị trường hiện tại có hệ số giá lịch sử tương đồng. 

Rủi ro của bẫy giá trị cũng chính là đặc điểm của nó, giá cổ phiếu sẽ tiếp tục suy yếu hoặc giảm thêm sau khi nhà đầu tư đã đặt niềm tin vào công ty đó. 

Đặc điểm Bẫy giá trị 

Nhìn chung, một công ty giao dịch với các hệ số giá thu nhập, dòng tiền hoặc giá trị sổ sách thấp trong một khoảng thời gian dài ít hứa hẹn hơn và có thể không sinh lợi trong tương lai, ngay cả khi giá cổ phiếu đó có vẻ rất hấp dẫn. 

Cổ phiếu sẽ trở thành bẫy giá trị cho nhà đầu tư nếu công ty phát hành không có cải tiến về mặt vật chất nào trong lợi thế cạnh tranh, khả năng đổi mới, khả năng kiểm soát chi phí và/hoặc quản lí điều hành.     

Ngay cả các công ty đã hoạt động thành công trong những năm trước, từng tăng lợi nhuận và giá cổ phiếu tốt, vẫn có thể rơi vào tình trạng không có tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận do những thay đổi trong động lực cạnh tranh, thiếu sản phẩm hay dịch vụ mới, chi phí sản xuất và vận hành tăng hoặc quản lí không hiệu quả.  

Đối với các nhà đầu tư đã từng thấy mức định giá cao hơn của cổ phiếu các loại công ty này, một mức giá thấp hơn sẽ hấp dẫn họ hơn. Thức tế, các nhà đầu tư giá trị đặc biệt dễ bị dính vào bẫy giá trị. 

Giống như với bất kì quyết định đầu tư nào khác, việc nghiên cứu và đánh giá kĩ lưỡng trước khi đầu tư vào bất kì công ty nào có định giá rẻ đều cần phải được thực hiện, trên cơ sở các số liệu định giá thông thường.   

Xác định Bẫy giá trị 

Việc xác định bẫy giá trị có thể khó, nhưng phân tích cơ bản cẩn thận về cổ phiếu công ty có thể tiết lộ đâu là bẫy và đâu là cơ hội đầu tư tốt. Dưới đây là một số ví dụ về bẫy giá trị có thể:  

 - Một công ty công nghiệp có cổ phiếu đã giao dịch với hệ số giá thu nhập là 10 lần trong 6 tháng qua, trong khi mức trung bình 5 năm của nó là 15 lần. 

 - Một công ty truyền thông có mức định giá theo hệ số EV/EBITDA dao động từ 6-8 lần trong 12 tháng qua, so với mức trung bình 10 năm của công ty là 12 lần. 

 - Một ngân hàng ở  châu Âu có mức định giá theo hệ số giá trên giá trị sổ sách (P/B) là 0,75 lần so với mức trung bình 8 năm là 1,20 lần.   

(Theo Investopedia)

Thuật ngữ khác