Thị trường tài chính tiền tệ ổn định
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, ngành, địa phương đã nỗ lực, khẩn trương, quyết tâm hoàn thành cao nhất các nhiệm vụ, khối lượng lớn công việc nhằm đạt kết quả cao nhất kế hoạch phát triển KT-XH năm 2024, tạo đà cho năm 2025 và các năm tiếp theo.
Tăng trưởng tín dụng cải thiện
Về thị trường tiền tệ, tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống ngân hàng.
Trong đó, điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, phù hợp với diễn biến thị trường. Trên cơ sở theo dõi sát diễn biến thị trường tiền tệ, duy trì chào mua giấy tờ có giá hàng ngày với khối lượng, kỳ hạn phù hợp cũng như tiếp tục phát hành tín phiếu, thanh toán lượng tín phiếu đến hạn để tiếp tục hỗ trợ điều tiết thanh khoản, góp phần giảm lãi suất thị trường, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế theo chủ trương giảm lãi suất của Chính phủ.
Về điều hành tín dụng, trên cơ sở định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2024 khoảng 15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, tiếp tục bám sát diễn biến tình hình thực tế, NHNN đã chủ động điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng (TCTD). Cụ thể, NHNN đã thông báo mức tăng trưởng tín dụng tăng thêm cho các TCTD đảm bảo công khai, minh bạch. Theo đó, kể từ ngày 28/8/2024, TCTD có tốc độ tăng trưởng tín dụng năm 2024 đạt từ 80% chỉ tiêu NHNN thông báo đầu năm 2024 sẽ được chủ động điều chỉnh tăng thêm dư nợ tín dụng dựa trên điểm xếp hạng của TCTD, tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD cung ứng nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế. Đến ngày 22/10/2024, tín dụng toàn hệ thống cải thiện so với cùng kỳ, tăng 9,21% so với cuối năm 2023.
Bên cạnh đó, các chương trình tín dụng ngành, lĩnh vực được đẩy mạnh triển khai. Trong đó, đến cuối tháng 9/2024, doanh số giải ngân lũy kế Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm, thủy sản đạt trên 42.000 tỷ đồng cho trên 10.500 lượt khách hàng vay vốn; giải ngân gói cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư đến ngày 30/9/2024 đạt 1.783 tỷ đồng (gồm: 1.633 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 15 dự án và 150 tỷ đồng cho người mua nhà tại 12 dự án).
Về điều hành lãi suất, NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành nhằm tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp góp phần hỗ trợ nền kinh tế. Đồng thời, chỉ đạo TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, công khai lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân cũng như thông tin về lãi suất cho vay các gói, chương trình tín dụng, sản phẩm trên website của ngân hàng, cung cấp thêm thông tin cho khách hàng tham khảo khi tiếp cận vốn vay. Nhờ đó, mặt bằng lãi suất tiếp tục xu hướng giảm so với cuối năm 2023 (đến 10/10/2024, lãi suất cho vay bình quân giảm 0,74%/năm so với cuối năm 2023).
Thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng tích cực
Hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục đạt được những kết quả tích cực. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử, hệ thống ATM nhìn chung hoạt động ổn định, an toàn, thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu thanh toán của người dân và doanh nghiệp.
Giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 58,52% về số lượng và 34,22% về giá trị. Trong đó, qua kênh Internet tăng 49,45% về số lượng và 33,19% về giá trị; qua kênh điện thoại di động tăng 57,93% về số lượng và 35,54% về giá trị; qua QR Code tăng 107,76% về số lượng và gần 109,09% về giá trị. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 6,65% về số lượng và tăng 32,84% về giá trị; giao dịch qua Hệ thống bù trừ, chuyển mạch giao dịch tài chính tăng 34,03% về số lượng và 18,49% về giá trị.
Tiếp tục triển khai Đề án 06, tính đến ngày 18/10/2024, đã có hơn 46,4 triệu hồ sơ khách hàng được thu nhập, đối chiếu thông tin sinh trắc học, hoạt động thanh toán diễn ra bình thường, góp phần giảm số lượng vụ việc lừa đảo qua mạng.
Về cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu, trong tháng 10 đã ban hành Quyết định chuyển giao bắt buộc Ngân hàng Xây dựng và Ngân hàng Đại dương; Triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025.
Chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh công tác xử lý, thu hồi nợ xấu; nâng cao chất lượng tín dụng, ngăn ngừa, hạn chế nợ xấu mới phát sinh. Đến cuối tháng 8/2024, tỷ lệ nợ xấu nội bảng ở mức 4,71%. Trong trường hợp không bao gồm 03 ngân hàng mua lại bắt buộc và 02 ngân hàng được kiểm soát đặc biệt, tỷ lệ nợ xấu nội bảng là 1,99%.
Tỷ giá có xu hướng tăng trở lại
Từ đầu tháng 10 tới nay, tỷ giá USD/VND có xu hướng tăng trở lại trong bối cảnh đồng USD quốc tế đảo chiều tăng mạnh cộng hưởng với những yếu tố áp lực trong nước như chênh lệch lãi suất VND-USD âm và cân đối cung cầu ngoại tệ kém thuận lợi. Trong bối cảnh đó, NHNN điều hành tỷ giá linh hoạt, góp phần hấp thu các cú sốc bên ngoài; đồng thời, phối hợp đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ trong từng giai đoạn để điều tiết thanh khoản VND, qua đó góp phần làm giảm mức chênh lệch âm giữa lãi suất VND và USD trên thị trường liên ngân hàng, từ đó giảm áp lực mất giá VND. Thị trường ngoại tệ duy trì ổn định, thanh khoản ngoại tệ thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ của nền kinh tế được đáp ứng đầy đủ.
Tỷ giá trung tâm được điều hành linh hoạt, phù hợp, đồng bộ với các công cụ chính sách tiền tệ để ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Đến ngày 25/10/2024, tỷ giá trung tâm ở mức 24.255 VND/USD, tăng 1,63% so với cuối năm 2023; tỷ liên ngân hàng ở mức 25.393 VND/USD, tăng 4,69% so với cuối năm 2023. Tỷ giá tại VCB ở mức 25.197/25.467 VND/USD, tăng lần lượt 4,64%/4,29% so với cuối năm 2023.
Trên thị trường quốc tế tính đến ngày 27/10/2024, chỉ số giá đô la Mỹ đạt mức 102,88 điểm, tăng 1,91% so với tháng trước. Các dữ liệu kinh tế Mỹ khả quan hơn dự báo, cùng với rủi ro địa chính trị leo thang ở các điểm nóng trên toàn cầu là nhân tố chính thúc đẩy sự tăng giá của đồng USD. Trong nước, giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 25.050 VND/USD. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 10/2024 tăng 0,7% so với tháng trước; tăng 2,41% so với tháng 12/2023; tăng 1,89% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân mười tháng năm 2024, chỉ số giá đô la Mỹ tăng 5,1%.
Trên thị trường vàng, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Tính đến ngày 27/10/2024, bình quân giá vàng thế giới ở mức 2.693,44 USD/ounce, tăng 4,0% so với tháng 9/2024 do tình hình căng thẳng địa chính trị gia tăng và việc các NHTW lớn tiếp tục thực hiện các chính sách nới lỏng tiền tệ. Trong nước, chỉ số giá vàng tháng 10/2024 tăng 5,96% so với tháng trước; tăng 29,97% so với tháng 12/2023; tăng 38,88% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân mười tháng năm 2024, chỉ số giá vàng tăng 27,48%.
Lê Đỗ