1. Tài chính

Đảm bảo quản lý ngoại hối linh hoạt để ứng phó với các điều kiện bên ngoài

Nhiều chỉ số vĩ mô có diễn biến tích cực

Cập nhật những diễn biến mới của kinh tế Việt Nam, báo cáo của WB cho thấy, trong tháng 8, nhiều chỉ số vĩ mô của kinh tế Việt Nam đã có sự cải thiện tích cực.

Doanh số bán lẻ có sự cải thiện khi tăng 7,6% (so cùng kỳ) trong tháng 8. Ảnh: LV

Theo đó, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng nhẹ 2,6% (so với cùng kỳ) trong tháng 8, do sản xuất công nghiệp cho tiêu dùng nội địa tiếp tục được mở rộng, đồng thời hoạt động xuất khẩu hàng tháng cũng tăng nhẹ trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 8/2023.

Điều này phản ánh kỳ vọng nhu cầu bên ngoài được cải thiện trước mùa Giáng sinh và điều chỉnh tăng tăng trưởng ở Mỹ và Nhật Bản vào năm 2023. PMI Sản xuất của Việt Nam tăng lên 50,5 vào tháng 8/2023, sau 5 tháng liên tiếp nằm trong vùng suy giảm (tháng 3 - tháng 7), cho thấy sự cải thiện nhẹ trong điều kiện kinh doanh.

Lạm phát chung tăng trong khi lạm phát lõi tiếp tục giảm nhẹ

Lạm phát tính theo Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng từ mức 2,1% (so cùng kỳ) trong tháng 7 lên 3,0% vào tháng 8/2023, đảo ngược xu hướng giảm trong 6 tháng liền kề trước đó. Lương thực, thực phẩm cũng như nhà ở và vật liệu xây dựng là những tác nhân chính gây ra lạm phát CPI, tăng lần lượt 2,3% (so cùng kỳ) và 7,1% (so cùng kỳ) vào tháng 8/2023. Mặt khác, lạm phát cơ bản, không bao gồm thực phẩm, năng lượng và các mặt hàng được kiểm soát giá (dịch vụ giáo dục và y tế), giảm nhẹ từ 4,1% (so cùng kỳ) trong tháng 7 xuống 4,0% (so cùng kỳ) trong tháng 8.

Doanh số bán lẻ cũng có sự cải thiện khi tăng 7,6% (so cùng kỳ) trong tháng 8, so với mức 5,1% (so cùng kỳ) trong tháng 7, mặc dù vẫn thấp hơn nhiều so với mức trước đại dịch (11 - 12%). Trong khi doanh số bán hàng hóa tăng nhẹ thì doanh thu dịch vụ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, phần lớn là do sự mở rộng của dịch vụ du lịch và khách sạn.

Thương mại hàng hóa quốc tế tiếp tục giảm nhưng có một số dấu hiệu cải thiện. Xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tiếp tục nằm trong vùng suy thoái vào tháng 8/2023, giảm lần lượt là 7,3% (so với cùng kỳ) và 8,1% (so cùng kỳ). Tuy nhiên, xu hướng xuất khẩu và nhập khẩu tổng thể cho thấy sự cải thiện hàng tháng kể từ tháng 5, ghi nhận sự thu hẹp dần mức tăng trưởng âm của cả xuất khẩu và nhập khẩu, cho thấy sự sụt giảm trong xuất khẩu có thể đã chạm đáy.

Bên cạnh đó, hoạt động FDI vẫn ổn định trong bối cảnh bất ổn toàn cầu. Cam kết FDI đạt 1,9 tỷ USD vào tháng 8/2023, giảm 32% so với tháng 7. Tuy nhiên, cam kết FDI lũy kế 8 tháng đầu năm 2023 lên tới 18,1 tỷ USD, cao hơn 8,2% so với cùng kỳ năm 2022. Giải ngân FDI vẫn ổn định, đạt 1,5 tỷ USD vào tháng 8/2023, tăng 23,6% so với cùng kỳ năm trước. Giải ngân FDI lũy kế đến tháng 8/2023 đạt 13,1 tỷ USD, tương đương cùng kỳ năm 2022.

Theo WB, cam kết và giải ngân FDI ổn định phản ánh sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài đối với các cơ hội kinh doanh tại Việt Nam bất chấp những bất ổn toàn cầu.

Giám sát chặt chẽ về lạm phát CPI

Trước những diễn biến gần đây của kinh tế Việt Nam, các chuyên gia WB đã đưa ra những lưu ý với các nhà hoạch định chính sách trong điều hành vĩ mô trong những tháng tiếp theo.

Đầu tư vào nguồn nhân lực sẽ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn. Ảnh minh họa

Theo các chuyên gia, trong khi sự sụt giảm trong hoạt động xuất khẩu có thể đã chạm đáy và tiêu dùng trong nước vẫn ổn định, tăng trưởng tín dụng vẫn tiếp tục chậm, phản ánh đầu tư tư nhân trong nước và niềm tin của nhà đầu tư yếu. Những biến động tăng giá gần đây của giá năng lượng toàn cầu đòi hỏi phải có sự giám sát chặt chẽ về lạm phát CPI. Điều này cũng có thể ngăn cản Ngân hàng Nhà nước nới lỏng hơn nữa chính sách tiền tệ.

Bên cạnh đó, việc tiếp tục duy trì trạng thái thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu cho thấy Việt Nam cần đảm bảo việc quản lý ngoại hối linh hoạt để ứng phó với các điều kiện bên ngoài.

Ngoài ra, việc tăng tốc hơn nữa giải ngân đầu tư công có thể hỗ trợ tổng cầu và tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn. Đồng thời, tập trung vào cơ sở hạ tầng xanh và có khả năng phục hồi ưu tiên, cũng như đầu tư vào nguồn nhân lực sẽ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn.

Đây cũng là những khuyến nghị đã được các chuyên gia WB nhắc tới trong trong buổi họp báo đầu tháng 8/2023. Theo bà Carolyn Turk - Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam: “Nền kinh tế Việt Nam đang gặp thách thức từ các yếu tố bên trong và bên ngoài. Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Chính phủ có thể hỗ trợ tổng cầu thông qua đầu tư công hiệu quả, qua đó tạo việc làm và kích thích hoạt động kinh tế. Ngoài các biện pháp hỗ trợ ngắn hạn, Chính phủ không nên bỏ qua các cải cách thể chế cơ cấu - bao gồm cả trong lĩnh vực năng lượng và ngân hàng - vì những lĩnh vực này là điều bắt buộc đối với tăng trưởng dài hạn”.

Theo dự báo mới nhất của WB, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam dự kiến sẽ ở mức 4,7% vào năm 2023, sau đó tăng dần lên 5,5% vào năm 2024 và 6,0% vào năm 2025.

Thảo Miên

Tin khác