Cuộc đời ly kỳ của 'trùm cao ốc' nức tiếng Sài Gòn xưa
Trong giai đoạn 1950 - 1975, Sài Gòn có rất nhiều doanh nhân thành đạt, trong đó không thể bỏ qua ông Nguyễn Tấn Đời - "trùm tài phiệt" thứ thiệt. Ông đã viết hồi ký chi tiết về cuộc đời mình với nhiều tình tiết ly kỳ như trắng tay làm lại cuộc đời từ đầu, buộc phải làm chủ ngân hàng sắp phá sản...
Tay trắng khởi nghiệp
Ông Nguyễn Tấn Đời sinh năm 1922 tại làng Bình Hòa, tổng Định Thành, tỉnh Long Xuyên (nay là thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang). Ông nội Nguyễn Tấn Đời là một trong những đại gia tiếng tăm ở làng Bình Hòa thời bấy giờ. Vì thế, từ nhỏ ông đã được gia đình cho ăn học khá đàng hoàng. Có một chi tiết thú vị là thời gian ở Long Xuyên, Nguyễn Tấn Đời vừa học vừa lùa bò thuê.
Năm 1945, ông lên Sài Gòn theo học bậc cao đẳng tiểu học nhưng Cách Mạng Tháng Tám nổ ra khiến việc học gián đoạn. Ông trở về quê nhà rồi lại lên Sài Gòn vì chiến tranh lan đến làng quê nhỏ.
Khi mới lên Sài Gòn, do không có tiền bạc, không người thân thích, hàng ngày ông lân la khắp nơi tìm kiếm việc làm, đêm đến thì ăn bờ ngủ bụi. Sau đó, ông vào làm sổ sách cho một hãng buôn của người Pháp nhưng lại nhanh chóng bỏ việc vì nhàm chán. Ông chọn nghề môi giới làm công việc mưu sinh. Ông tập trung vào mặt hàng vải vóc, vật liệu xây dựng và giàu lên nhanh chóng.
Năm 1949, ông Đời tham gia vào ngành kinh doanh tiền tệ song nhanh chóng phá sản. Không nản lòng, ông quyết định "khởi nghiệp" bằng nghề làm gạch ngói.
Với sự siêng năng và uy tín trong làm ăn, chỉ hai năm sau, Hãng gạch ngói Đời Tân trở nên nổi tiếng khắp Nam Kỳ lục tỉnh, cung cấp cho thị trường từ Sài Gòn, miền Đông cho đến cả miền Tây Nam Bộ.
Ông "vua cao ốc" miền Nam
Đầu thập niên 1950, ông mở rộng kinh doanh ra nhiều lĩnh vực khác và đều thành công, cả trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực với các doanh nghiệp nước ngoài.
Cũng trong thời gian này, ông bắt đầu hoạt động trong lĩnh vực đầu tư xây cao ốc cho thuê, nổi danh với nhiều cao ốc đồ sộ lúc đương thời và đem lại cho ông những món lợi kếch xù.
Năm 1954, cao ốc đầu tiên do ông xây dựng được đưa vào sử dụng. Đó là cao ốc Mai Loan 125 phòng tại số 16 Trương Định. Toàn bộ số phòng trên đều được thuê, đa số là những người sống độc thân như nhà văn, nhà báo, ca sĩ, vũ nữ…
Năm 1955, ông Nguyễn Tấn Đời xây thêm cao ốc Tân Lộc với 5 tầng lầu, 90 phòng ở số 177 – 179 đường Lê Thánh Tôn. Các căn hộ trong cao ốc này rộng rãi và tiện nghi hơn cao ốc Mai Loan, khi khánh thành cũng được thuê hết.
Sau đó, ông xây thêm cao ốc thứ ba là cao ốc Victoria ở số 937 đường Trần Hưng Đạo. Cao ốc này được xem là cao nhất và nhiều phòng nhất thời bấy giờ, gồm 240 phòng.
Năm 1962, ông đầu tư xây cao ốc President ở số 727 đường Trần Hưng Đạo với 1.200 phòng, và ngay tức khắc nó đã được người Mỹ thuê dài hạn 10 năm…
Đến năm 1963, Nguyễn Tấn Đời cho xây thêm cao ốc Đức Tân ở số 491 đường Phan Thanh Giản (nay là Điện Biên Phủ) và cao ốc Prince ở số 175 - 177 đường Phạm Ngũ Lão.
Vào những năm 1960, ông Nguyễn Tấn Đời được xem như “vua” cao ốc của Sài Gòn. Những tòa cao ốc của ông rất đồ sộ, có cái lên đến 1.655 phòng và tất cả được người Mỹ thuê.
Từ trắng trở thành tỷ phú, cái tên Nguyễn Tấn Đời được người dân cả miền Nam biết đến.
Một thời gian sau, ông chuyển sang kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng với cương vị là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Ngân hàng Tín Nghĩa – một ngân hàng thương mại lớn nhất miền Nam những năm 1970. Ông đã có những cải tổ gây chấn động ngành ngân hàng.
Mất trắng và tái khởi nghiệp ở nước ngoài
Trong lúc đang ăn nên làm ra, ngày 21/4/1973, Nguyễn Tấn Đời bị Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ra lệnh bắt giam. Đến 1975, ông Đời được trả tự do nhưng mọi quyền hành mất hết. Từ một đại gia nức tiếng, ông trở nên trắng tay.
Lúc này, ông lang thang vạ vật tìm đường sang Canada. Tại đây, ông được một người bạn làm ăn cũ người Nhật giúp vốn và hỗ trợ kỹ thuật để mở một nhà hàng Kobe tại Canada. Từ một nhà hàng, dần dần Nguyễn Tấn Đời phát triển thành một hệ thống với hàng loạt chi nhánh tại Mỹ như Washington. DC, Texas, Chicago, New York, Califonia, Hawaii, Floriada...Lúc này, tên tuổi của ông lại nổi tiếng như thuở xưa.
Khi đã thành danh nơi đất khách, ông Đời dự định về Việt Nam xin phép kinh doanh các ngành nghề trước kia như mở ngân hàng, xây cao ốc, mở xí nghiệp sản xuất…. Tuy nhiên, mọi kế hoạch đang tính toán dở dang thì ông lâm bệnh và từ trần vào ngày 6/7/1995 tại Orlando, Florida (Mỹ).
Hoàng Minh (tổng hợp)