1. Kinh tế công cộng

Thuế ẩn (Hidden Taxes) là gì? Ưu và nhược điểm của thuế ẩn

Mục Lục

Thuế ẩn

Thuế ẩn trong tiếng Anh là Hidden Taxes.

Thuế ẩn là thuế gián thu đánh vào hàng tiêu dùng nhưng người mua sản phẩm không nhận thức được sự tồn tại của nó. 

Trọng tâm của thuế ẩn là quan niệm cho rằng nếu người tiêu dùng không biết về nó, thì hành vi mua hàng của họ sẽ không có sự thay đổi lớn. Với sự ra đời của các hệ thống giao dịch hiện đại, khả năng nhận biết nhiều loại thuế ẩn đang ngày càng trở nên khó khăn hơn,  ví dụ như việc thanh toán phí đường cao tốc bằng cách sử dụng bộ tiếp sóng tự động.

Thuế ẩn có ở khắp mọi nơi, ẩn trong nhiều hàng hóa thông thường mọi người tiêu thụ hàng ngày. Hầu hết mọi người đều biết có thuế tiêu thụ khi họ mua hàng hóa, nhưng không nhiều người hoàn toàn nắm bắt được qui mô của thuế ẩn trong giá cuối cùng của nhiều sản phẩm.

Mục tiêu của thuế ẩn là để không cho người khác biết, nhưng một trong những loại thuế dễ thấy nhất là loại thuế được ghi trên hóa đơn tiền cáp. Các công ty truyền hình cáp và nhà cung cấp dịch vụ điện thoại di động được yêu cầu liệt kê tất cả các khoản phí trên bảng sao kê của chúng, nhưng không nhiều người tiêu dùng thực sự đọc tất cả các trang chi tiết về phí và thuế.

Mục tiêu của cách đánh thuế này là tăng thêm doanh thu cho chính phủ mà không ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu sản phẩm do giá tiêu dùng tăng cao hơn. 

Các ví dụ khác về thuế ẩn bao gồm thuế đối với thuốc lá, rượu, cờ bạc. Các loại thuế này thường được thu thập như một phần của giá giao dịch thông thường, để ẩn giấu chúng trong giá cuối cùng.

Ưu và nhược điểm của thuế ẩn

Không ai muốn trả nhiều tiền thuế hơn. Tuy nhiên vẫn có những ý kiến cho việc đánh thuế những người sử dụng các sản phẩm "tội lỗi" như rượu, bia và cá cược do họ có xu hướng làm tiêu tốn chi phí dịch vụ xã hội công cộng nhiều hơn những người khác là điều công bằng; dẫn đến các tranh luận về thuế ẩn.

Một phe của cuộc tranh luận này là bằng cách làm cho các sản phẩm này trở nên đắt đỏ hơn thông qua thuế ẩn, mức tiêu thụ chung sẽ giảm. Nghịch lí là vốn dĩ thuế ẩn được sử dụng do quan niệm chung cho rằng thuế chỉ có thể tác động đến hành vi người tiêu dùng nếu họ nhận biết được nó.

Phe khác lập luận rằng con người đang sống trong một xã hội tự do, và chúng ta nên có quyền được trả một mức giá hợp lí cho bất cứ điều gì mà mình muốn. Trong những vấn đề phức tạp như trường hợp các sản phẩm gây nghiện (thuốc lá), hành vi của người tiêu dùng ít có khả năng sẽ được điều chỉnh bởi mức giá cao hơn.

Công nghệ đang khiến cho thuế ẩn ngày càng dễ dàng hơn.Với sự ra đời của công nghệ nhận dạng khuôn mặt và dấu vân tay trên điện thoại thông minh, giờ đây người tiêu dùng có thể mua hàng nhanh chóng trong vài giây mà không cần tốn công, do đó họ sẽ không xem xét kĩ sự có mặt của bất kì khoản thuế hoặc phí ẩn nào.

(Theo investopedia)

Thuật ngữ khác