Qui hoạch cấu trúc chiến lược

Mục Lục

Qui hoạch cấu trúc chiến lược

Qui hoạch cấu trúc chiến lược trong tiếng Anh được gọi là Strategic Structural Planning.

Qui hoạch cấu trúc chiến lược có cốt lõi là sự kết hợp của "cấu trúc" và "chiến lược", nó cho phép rút gọn phạm vi những nội dung qui hoạch (chỉ qui hoạch những thứ có thể, có cơ sở) nhưng đòi hỏi một sự nhìn nhận và can thiệp chính xác hơn.

Qui hoạch cấu trúc chiến lược là một khái niệm chuyên môn mới, một cách tiếp cận thực hành qui hoạch mới trên thế giới.

Ý nghĩa

Trong một thời gian dài, qui hoạch đô thị dựa trên phương pháp "masterplan" (tức là qui hoạch tổng thể) với những qui định, luật lệ cứng nhắc đã không còn phù hợp với sự biến động nhanh chóng của thực tiễn phát triển.

Với châu Á, một châu lục đầy năng động nói chung và Việt Nam nói riêng, thì bản thân việc lập masterplan (mất một đến hai năm) rồi hiệu chỉnh chúng nhiều lần qua các qui trình, thủ tục cồng kềnh chính là dấu hiệu cho sự bất cập, lỗi thời của phương pháp này với tư cách là một công cụ định hướng và quản lí phát triển.

Nhiều nước ở Châu Âu và những nơi khác trên thế giới gần đây là bỏ cách làm masterplan mà chuyển sang "qui hoạch cấu trúc" - tức là xác định bộ khung không gian đô thị với những đặc điểm mấu chốt, củng cố chặt chẽ hình thái đô thị hiện hữu, hỗ trợ phát triển đô thị trong tương lai, tạo hiệu quả tích hợp cho những hành động, can thiệp rời rạc.

Và 'qui hoạch chiến lược' là xác định những đầu tư hay can thiệp ưu tiên, có ý nghĩa như chìa khoá hay đòn bảy, vừa góp phần tạo cấu trúc tổng thể, vừa tận dụng những cơ hội cụ thể của từng vị trí.

Sự kết hợp của "cấu trúc" và "chiến lược" là cốt lõi của cách tiếp cận "cấu trúc chiến lược": nó cho phép rút gọn phạm vi những nội dung qui hoạch (chỉ qui hoạch những thứ có thể, có cơ sở) nhưng đòi hỏi một sự nhìn nhận và can thiệp chính xác hơn.

3 nội hàm then chốt

Qui hoạch cấu trúc chiến lược có ba nội hàm mang ý nghĩa then chốt, đó là:

- "Tầm nhìn không gian" thể hiện cấu trúc khung không gian cho sự phát triển tương lai bền vững;

- "Dự án và hành động chiến lược" là công cụ được lựa chọn để thực hiện tầm nhìn, tạo dựng cấu trúc;

- "Đồng thực hiện" chỉ các cơ chế lôi cuốn nhiều chủ thể, đối tác khác nhau như khối tư nhân, cộng đồng tham gia vào quá trình qui hoạch, ra quiết định và thực hiện.

Qui trình lập qui hoạch

Qui trình lập qui hoạch cấu trúc chiến lược tập trung vào 3 giai đoạn của quá trình thiết kế và hoạch định chính sách cho đô thị, gồm:

- Phân tích đô thị;

- Xây dựng Tầm nhìn đô thị;

- Xác định các Dự án chiến lược.

(Tài liệu tham khảo: Phương pháp tiếp cận mới trong qui hoạch và thiết kế đô thị, kinh nghiệm từ các workshop quốc tế, chủ đề "Hà Nội - Đô thị nước", PGS,TS. Phạm Thúy Loan, Khoa Kiến trúc và Qui hoạch, Trường Đại học Xây dựng, 2012)

Qui hoạch cấu trúc chiến lược (Strategic Structural Planning) là gì?

Mục Lục

Qui hoạch cấu trúc chiến lược

Ý nghĩa

3 nội hàm then chốt

Qui trình lập qui hoạch

Thuật ngữ khác