Kế hoạch ngân sách nhà nước là gì? Phân loại và đặc trưng
Mục Lục
Kế hoạch ngân sách nhà nước
Kế hoạch ngân sách nhà nước trong tiếng Anh gọi là: State budget planning.
Kê hoạch ngân sách nhà nước là một bộ phận trong hệ thống hoạch phát triển kinh tế.
Nó xác định các mục tiêu, chỉ tiêu về thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) tương ứng với các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH trong thời kì kế hoạch, đồng thời chỉ ra các giải pháp, chính sách cần thiết nhằm cải thiện cán cân ngân sách.
Có thể nói, NSNN là một bản tường trình về các khoản thu, chi của nhà nước trong kì kế hoạch. Ngoài ra, kế hoạch ngân sách còn bao gồm việc xác định các chính sách tài chính nhằm cải thiện cán cân ngân sách và khắc phục tình trạng thâm hụt ngân sách.
Phân loại
Hệ thống kế hoạch NSNN hiện nay ở Việt Nam bao gồm các kế hoạch 05 năm, kế hoạch 03 năm và ngân sách hằng năm. Trong đó:
(1) Kế hoạch tài chính 05 năm là kế hoạch tài chính để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của kế hoạch phát triển KT-XH của quốc gia, địa phương trong giai đoạn 05 năm kế hoạch;
Đưa ra các mục tiêu, chỉ tiêu cơ bản về tài chính - NSNN trong thời gian 05 năm kế hoạch; giữ vai trò định hướng cho kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm và dự toán NSNN hằng năm.
(2) Kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm được lập hằng năm để triển khai kế hoạch tài chính 05 năm, thể hiện những nội dung lớn về khung cân đối NSNN và trần chi ngân sách cho các bộ, cơ quan, đơn vị và địa phương trong thời gian 03 năm, có tính đến diễn biến tình hình KT-XH và tài chính - ngân sách hiện tại và cập nhật dự báo trong thời gian 03 năm kế hoạch, làm cơ sở cho việc lập, xem xét, quyết định dự toán NSNN hằng năm.
(3) Dự toán NSNN hằng năm cụ thể hóa định hướng chiến lược của kế hoạch tài chính 05 năm, mục tiêu và nhiệm vụ của kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm, có các chỉ tiêu cơ bản trùng với chỉ tiêu năm thứ nhất của kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm.
Đặc trưng
- Tính cân đối;
- Tính pháp lí;
- Tính ưu tiên trong phân bổ.
(Tài liệu tham khảo: Kế hoạch hóa phát triển, GS.TS. Ngô Thắng Lợi, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2019)