Giải thể doanh nghiệp (Enterprise Dissolution) là gì? Đặc điểm của giải thể doanh nghiệp

Giải thể doanh nghiệp (Enterprise Dissolution)

Giải thể doanh nghiệp trong tiếng Anh là enterprise dissolution hoặc wind-up a business.

Giải thể doanh nghiệp là thủ tục chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp với tư cách là một chủ thể kinh doanh bằng cách thanh lí tài sản của doanh nghiệp để trả nợ cho các chủ nợ.

Đặc điểm của giải thể doanh nghiệp

+ Giải thể doanh nghiệp là một quá trình với những hoạt động nhằm chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp, để doanh nghiệp rút khỏi thị trường. Đây là quá trình diễn ra với các hoạt động: hoạt động kinh tế (thanh lí tài sản, thanh toán nợ) và hoạt động pháp lí (thủ tục hành chính để "xóa tên" doanh nghiệp tại cơ quan đăng kí kinh doanh)

+ Lí do giải thể khá đa dạng, có thể xuất phát từ vi phạm pháp luật của doanh nghiệp hoặc ý chí tự nguyện của doanh nghiệp

Đa phần, doanh nghiệp giải thể khi chủ đầu tư không có nhu cầu tiếp tục kinh doanh hoặc kinh doanh thua lỗ nhưng chưa đến mức độ mất khả năng thanh toán nợ đến hạn.

Bên cạnh đó, lí do vi phạm pháp luật của doanh nghiệp cùng với việc bị áp dụng chế tài đình chỉ hoạt động và rút giấy phép sẽ dẫn đến trường hợp giải thể bắt buộc, ví dụ như trường hợp khai man hồ sơ đăng kí doanh nghiệp, kinh doanh trái phép, số lượng thành viên giảm tới mức tối thiểu mà không xử lí khắc phục trong thời gian luật định...

+ Doanh nghiệp chỉ thực hiện thủ tục giải thể để rút khỏi thị trường khi đảm bảo thanh toán hết các khoản nợ, thực hiện xong các nghĩa vụ tài sản. Nếu mất khả năng thanh toán khoản nợ đến hạn, doanh nghiệp thuộc trường hợp áp dụng Luật Phá sản để chấm dứt hoạt động.

+ Chủ sở hữu doanh nghiệp là người quyết định việc giải thể doanh nghiệp

Cơ quan đăng kí kinh doanh không có thẩm quyền đồng ý hay phản đối việc giải thể mà chỉ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ giải thể và khi không có khiếu nại về việc giải thể thì sẽ quyết định cập nhật tình trạng "đã giải thể" của doanh nghiệp trên Cổng thông tin quốc gia về đăng kí doanh nghiệp (trước đây gọi là chấp thuận hồ sơ giải thể và xóa tên doanh nghiệp trong sổ đăng kí kinh doanh).

Đối với các trường hợp giải thể bắt buộc, chủ sở hữu doanh nghiệp buộc phải quyết định giải thể doanh nghiệp cơ sở quyết định đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy chứng nhận đăng kí doanh nghiệp của cơ quan có thẩm quyền hay quyết định của Tòa án. 

Trong trường hợp này, mặc dù không trực tiếp ra quyết định giải thể nhưng về bản chất, có thể coi cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ thể quyết định giải thể doanh nghiệp, vì chủ sở hữu doanh nghiệp ra quyết định giải thể mà không xuất phát từ tự do ý chí của mình.

(Tài liệu tham khảo: Luật kinh tế chuyên khảo, NXB Lao động)

Thuật ngữ khác