Giới đầu tư kỳ vọng vào tân Thủ tướng Anh
Giới đầu tư kỳ vọng vào tân Thủ tướng Anh
Ngày 24-10, cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak đã giành chiến thắng trong cuộc đua cho vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ để trở thành Thủ tướng mới của Anh, thay thế cho bà Liz Truss – người vừa tuyên bố từ chức chỉ sau sáu tuần nắm quyền.
Trong bài phát biểu sau khi giành chiến thắng, ông Sunak đã khẳng định, một trong những ưu tiên hàng đầu của ông là đảm bảo ổn định kinh tế. Chiến dịch tranh cử hồi mùa hè cho thấy, ông Sunak có quan điểm đảm bảo trách nhiệm tài khóa, phản đối chương trình cắt giảm thuế của Thủ tướng Liz Truss, và chỉ đồng ý thực hiện điều này khi lạm phát đã được kiểm soát.
Theo The Conversation, một trong những lợi thế lớn nhất mà ông Sunak có được khi thực hiện nhiệm vụ cứu vãn nền kinh tế là những thành công đã được thừa nhận trong quãng thời gian hai năm ông đảm nhiệm vị trí Bộ trưởng Tài chính. Vì vậy, dễ hiểu vì sao thị trường tài chính đã đón nhận chiến thắng của ông Sunak với phản ứng tích cực dù vẫn giữ tâm lý thận trọng.
Theo các chuyên gia, sự xuất hiện của ông đã phần nào trấn an tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư. Nhà phân tích tài chính Danni Hewson của AJ Bell cho biết: “Các nhà đầu tư rõ ràng hy vọng ông Sunak sẽ ổn định nền kinh tế và tình hình chính trị – mặc dù rất khó để giải quyết vấn đề này vào thời điểm hiện tại”.
Tuy nhiên, nhiệm vụ của Thủ tướng Sunak được dự báo sẽ không dễ dàng, khi nền kinh tế Anh đang đối mặt với vô vàn thách thức. Theo các số liệu mới công bố, lạm phát tại Anh trong tháng 9 đã tăng 10,1% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức cao nhất trong vòng 40 năm qua.
Những nhiệm vụ cấp bách của Thủ tướng Sunak
Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Sunak sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề cấp bách cần giải quyết để đưa nền kinh tế thoát khỏi tình trạng khủng hoảng hiện nay. Chính phủ của ông cần tìm cách duy trì sự hỗ trợ đối với các gia đình và doanh nghiệp đang bị siết chặt bởi lạm phát và chi phí năng lượng tăng cao.
Song song với đó, Thủ tướng Sunak cũng sẽ phải đối mặt với áp lực khôi phục uy tín của chính phủ trên thị trường tài chính. Antoine Bouvet, chiến lược gia về lãi suất tại ING cho biết, các nhà đầu tư vẫn kỳ vọng vị Thủ tướng mới của nước Anh sẽ triển khai những kế hoạch tài khóa được thị trường ủng hộ, tuy nhiên vẫn còn quá sớm để khẳng định điều gì. “Hãy chờ đợi xem Thủ tướng mới sẽ nói gì về chính sách tài khóa”, ông Bouvet cho biết.
“Trọng tâm chính của vị tân Thủ tướng cần phải làm là trách nhiệm tài khóa”, Carl Emmerson, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu tài khóa, cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi cần một kế hoạch đáng tin cậy để đảm bảo rằng nợ chính phủ có thể giảm trong trung hạn”.
Các nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế kỳ vọng, kế hoạch kinh tế do Bộ trưởng Tài chính đương nhiệm Jeremy Hunt vạch ra vẫn sẽ được duy trì nguyên vẹn dưới thời Thủ tướng Sunak. Chỉ mới tuần trước, ông Hunt đã thông báo đảo ngược phần lớn kế hoạch cắt giảm thuế của cựu Thủ tướng Liz Truss, đồng thời cam kết sẽ làm “bất cứ điều gì cần thiết” để khôi phục niềm tin vào tài chính công của Anh.
Mặc dù ông Sunak không nhất thiết phải giữ lại Bộ trưởng Jeremy Hunt, nhiều ý kiến cho rằng, sẽ là thiếu khôn ngoan khi loại bỏ một kế hoạch vừa giúp ổn định lại thị trường tài chính.
Ông Jonathan Portes, Giáo sư kinh tế và chính sách công tại trường King’s College London, nhận định: “Rất khó để chính phủ của đảng Bảo thủ có khả năng đưa ra bất kỳ thay đổi quan trọng nào trong chính sách kinh tế. Về thuế và chi tiêu, tất cả những gì họ có thể làm là tránh mất uy tín thêm một lần nữa. Họ cần phải hành động an toàn”.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, Chính phủ Anh hiện có rất ít lựa chọn khả thi để cắt giảm ngân sách. Điều này đang làm gia tăng những lo ngại về việc tái áp dụng các biện pháp thắt lưng buộc bụng như thời kỳ hậu khủng hoảng tài chính 2008.
Chuyên gia Pugh nhận định, “Thị trường tài chính sẽ theo dõi rất chặt chẽ những động thái của tân Thủ tướng, và tìm kiếm những dấu hiệu cho thấy ông ấy có ý định giữ vững những cam kết về trách nhiệm tài khóa đã đề ra trong chiến dịch tranh cử. Bất kỳ dấu hiệu nào của việc đi chệch khỏi lộ trình này đều có thể làm xáo trộn thị trường tài chính, dẫn đến việc đồng bảng Anh sụt giảm và lợi suất trái phiếu tăng mạnh”.
Nguồn: New York Times, CNN Business, The Conversation, The Guardian, Financial Times, Channel News Asia, Telegraph
Song Thanh