Giải bài toán 'khát' vốn cho doanh nghiệp
Nhiều dự án bị đình trệ vì không tiếp cận được vốn
Tiếp tục thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 28/10, ĐBQH Huỳnh Thị Ánh Sương (Quảng Ngãi) đề nghị Chính phủ làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước đối với quản lý, điều hành hoạt động của các tổ chức tín dụng, quản lý thị trường chứng khoán và hoạt động bất động sản. Đánh giá, xác định về mức độ ảnh hưởng các sai phạm trong thời gian qua đã tác động thế nào đến nền kinh tế thị trường vốn để có giải pháp phù hợp, bảo đảm sự minh bạch, phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường tiền tệ, thị trường vốn.
Đồng thời, cần đánh giá lại cơ cấu, tỷ trọng nguồn vốn đầu tư vào bất động sản trong số nguồn lực xã hội và tác động của thị trường này đến phân phối nguồn lực đầu tư của xã hội và phát triển KTXH. Rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến thị trường vốn, thị trường trái phiếu doanh nghiệp để đảm bảo tính minh bạch, an toàn, hiệu quả, tăng cường niềm tin của người dân, nhà đầu tư đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Nhấn mạnh việc duy trì ổn định, an toàn của thị trường tài chính tiền tệ có vai trò là đặc biệt quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đại biểu đề nghị Chính phủ cần cân nhắc và tính toán thận trọng với những vấn đề đã phân tích trên.
Đề cập vấn đề Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, dành khoảng 350.000 tỷ đồng đầu tư cho các chương trình phát triển kinh tế, cơ sở hạ tầng và an sinh xã hội và cho phép tăng bội chi Ngân sách Nhà nước 1-1,2%/năm nhằm hướng tới đạt mức tăng trưởng GDP cao hơn khoảng 2% mỗi năm, ĐBQH Nguyễn Mạnh Hùng (Cần Thơ) cho rằng, thực tế doanh nghiệp vấn đang "khát" vốn.
"Nhiều dự án đang bị đình trệ vì không thể tiếp cận nguồn vốn từ các ngân hàng, trong bối cảnh thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang đối mặt rất nhiều khó khăn sau sự cố của FLC và Tân Hoàng Minh", đại biểu nêu.
ĐBQH TP Cần Thơ cho rằng, cần tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng; phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, đặc biệt bảo đảm cung ứng đầy đủ, kịp thời vốn tín dụng cho nền kinh tế.
Dự toán ngân sách đặt ra mức tăng thấp
Phát biểu giải trình tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, cho biết, năm 2022 nước ta có một năm điều hành quản lý KTXH thành công; chính sách tài khóa đã và đang là trụ cột của nền kinh tế. Giảm thuế nhiều nhưng thu nội địa tăng 9,8%, giảm chi thường xuyên 10% nhờ thực hiện nhiều giải pháp, có cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ trong thu ngân sách.
Về dự toán ngân sách năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh, năm 2023 sẽ là năm tiềm ẩn nhiều khó khăn như giá nguyên vật liệu trong nước tăng, dầu xăng khó khăn, lãi suất tiền gửi và tiền vay trong nước đều tăng cao, room tín dụng thắt chặt và thị trường vốn khó khăn. Đặc biệt là lạm phát và lãi suất thế giới tăng cao tác động mạnh đến điều hành KTXH nước ta, tác động đến sản xuất kinh doanh.
Để đảm bảo thận trọng, chủ động và chắc chắn trong điều hành ngân sách thì dự toán ngân sách đặt ra mức tăng thấp. Ngoài ra, trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng mức bội chi thấp, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ trong bối cảnh hiện nay mức bội chi đề ra là hợp lý. "Nếu nâng bội chi lên cao có nghĩa là phải đi vay mà đi vay trong giai đoạn này thì hiệu quả sẽ không cao", Bộ trưởng lý giải.
Về trái phiếu doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết trong thời gian tới sẽ đề xuất sửa Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán và các nghị định liên quan để kiểm soát một cách chặt chẽ, minh bạch và cũng là tạo ra một nguồn vốn trung và dài hạn để giúp cho việc phát triển sản xuất kinh doanh...
Ghìm giữ lãi suất là khó khăn, thách thức
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng, diễn biến của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, chứng khoán tác động mạnh đến hoạt động tiền tệ và ngân hàng; trong khi đó chính sách tiền tệ được giao nhiều nhiệm vụ, đa mục tiêu. Ngay trong bối cảnh lãi suất thế giới tăng cao, NHNN vẫn được giao nhiệm vụ ghìm giữ lãi suất. Đây thực sự là việc khó khăn, thách thức.
Trong 9 tháng đầu năm, NHNN đã bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô tiền tệ và điều hành linh hoạt, đồng bộ với liều lượng vào các thời điểm hợp lý. Qua đó góp phần kiểm soát lạm phát ở mức bình quân 9 tháng là 2,73%, năm 2022 ước đạt dưới 4%. Đây là mức thấp hơn rất nhiều so với các nước trên thế giới, là yếu tố góp phần cho tăng trưởng kinh tế đạt mức dự kiến 8% cho cả năm nay.
Nhấn mạnh giải pháp ứng phó với những biến động trong chính sách kinh tế vĩ mô và tiền tệ, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng phải đánh giá tại từng thời điểm, tại từng giai đoạn để xác định những mục tiêu trọng tâm, trọng điểm, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Do đó, phải cân đối giữa việc ổn định thị trường ngoại hối, tỷ giá tăng cao…
Về phía hoạt động tín dụng của ngân hàng, trong điều hành, NHNN rất quan tâm đối với các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, trong đó có kinh doanh xăng dầu; đồng thời đã có công văn gửi các tổ chức tín dụng phải đáp ứng cho lĩnh vực kinh doanh này. Về chương trình hỗ trợ lãi suất 2%, Thống đốc NHNN cho biết, đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành ban hành nghị định, thông tư hướng dẫn, khảo sát trong thời gian tới, báo cáo tổng thể với Chính phủ và Quốc hội.
An Quỳnh